Váy đen: Đồ thị của hạnh phúc

Tôi có một cô bạn thân từ hồi còn học cấp 3. Tính cách và hoàn cảnh gia đình của chúng tôi khác nhau đến độ không ai hiểu nổi tại sao chúng tôi lại có thể chơi thân với nhau được. Vì cũng không cần ai hiểu, nên N. và tôi chơi với nhau xuyên qua rất nhiều những mốc thời gian quan trọng của cả hai đứa. N. học đại học ở Việt Nam, còn tôi đi du học (hồi đó ai cũng dự đoán phải ngược lại mới đúng, N. nên đi du học còn tôi sẽ học ở Việt Nam!); N. ra trường học tiếp thạc sĩ, tôi bỏ đi du lịch vài năm. N. học xong làm việc với một tổ chức phi chính phủ, còn tôi, lông bông viết lách. Chuyện tình yêu của N. thẳng đuồn đuột, người yêu chính thức thì chỉ có một, còn tôi, yêu rồi bỏ rồi lại yêu.

Chuyện tình yêu của N. cũng rất thú vị. Ngày N. xác nhận yêu một anh chàng bằng tuổi hoá ra cũng chính là anh chàng học ở trường cấp ba ngay đối diện trường cấp ba của tôi và N. đám bạn của N. ai cũng xì xầm rằng tại sao một người tài năng, học giỏi, chơi piano, làm bánh, thông minh nhất lớp chuyên Toán ngày xưa, bố làm quan chức cấp cao, mà lại chọn một anh bạn “bình thường” như vậy. Họ dự đoán cặp đôi này chẳng sớm hay muộn cũng sẽ tan thôi. Chẳng biết là giờ vẫn còn sớm, hay đã muộn, nhưng 7-8 năm trôi qua, cặp đôi vẫn bên nhau, mặc cho khán giả từ xì xào trong bóng tối đến thấp thỏm chờ đợi rồi cuối cùng đến công đoạn chấp nhận và mặc kệ. Lần nào về gặp N. và anh bạn người yêu, tôi quý thêm anh chàng này hơn một chút, nhận ra anh chàng hợp với bạn tôi quá, rằng không ai có thể hiểu bạn tôi như anh chàng này, cách bạn tôi suy nghĩ, và cách bạn tôi diễn đạt. “Đó là một trong những chàng trai tử tế nhất mà tớ từng gặp,” tôi đã nói như vậy với N. Và anh bạn này cũng đã trở thành một người bạn của tôi.

Tết vừa rồi, tôi qua nhà N. chơi với đôi bạn. N. mang bánh hai đứa tự làm ra thiết, rồi hai đứa kể chuyện ai cũng hỏi vì sao ở với nhau như vậy mà không cưới đi (hiện chỉ còn N. và tôi là vẫn chưa kết hôn ở cả lớp Chuyên Toán ngày xưa). Nói xong thì hai đứa cười, nụ cười chẳng khác gì cứ vài năm một lần khi chúng tôi có dịp gặp nhau. Tôi ngồi đó góc căn hộ chung cư chẳng có nhiều đồ đạc của hai đứa, nhìn hai bạn đôi co về những chuyện tôi chẳng hiểu gì, đột nhiên tôi có cảm giác rất lạ. Tôi liên tưởng đến câu chuyện nhảm N. nói với tôi ngày xưa, rằng cuộc đời chẳng như phim là bởi, mình mà ở cảnh A thì mình sẽ chẳng biết cảnh B, cảnh C, những cảnh song song ấy nó sẽ diễn ra thế nào. Nếu tôi ngồi đó ở phòng khách nhà bạn mình là cảnh A, thì N. và anh người yêu chắc chắn là cảnh B. Một viễn cảnh song song của cái mà nếu phải miêu tả, tôi sẽ buộc phải chọn từ “hạnh phúc”.

Vì sao “buộc phải chọn”? Vì tôi ghét từ hạnh phúc. Ai hỏi tôi có hạnh phúc không là tôi sẽ vặn vẹo hỏi lại họ, “thế hạnh phúc nó trông thế nào? Mùi vị ra sao? Hình thù gì?” Nhiều người coi đó là thái độ tiêu cực. Một số khác thì phẩy tay (chắc vì nghĩ tôi hâm dở). Nhóm rất nhỏ lại thích thú. Trong nhóm nhỏ đó, có N. và anh bạn trai.

Chúng tôi không bao giờ giao tiếp về hạnh phúc, vì chúng tôi nhớ cụ Nam Cao từng nói đại thể rằng, “hạnh phúc như một tấm chăn hẹp, người này co thì người kia mất phần” và hiện sinh như chúng tôi thì sẽ chẳng muốn ai phải mất phần (nếu mà mình chọn ấm), và cũng sẽ chẳng muốn nhận mình đang co ro (nếu bạn mình đang ấm). Lắm chuyện không cơ chứ?! Nhưng trong căn hộ nhỏ tầng 8 ngày Tết hôm đó, giữa những mùi bánh quy và trà Earl Grey thơm nức mũi và đoạn hội thoại của đôi bạn, khoảnh khắc đó giống như một sự thức tỉnh. Lời giải đáp cho tất cả những câu hỏi vì sao của đám bạn ngày xưa là đây.

Đúng là tôi đã từng rất tự tin nói mình chẳng bao giờ đi tìm kiếm hạnh phúc, chỉ đơn giản tôi không tin vào khái niệm này. Cứ vui là được. Hết vui thấy chán thì lại có niềm vui mới. Đó mới là lý giải cho tất cả những quyết định tôi từng đưa ra trong đời. Từ chuyện chuyển trường, cho đến chuyển chỗ ở. Từ chuyện bỏ anh bồ X rồi quen anh bồ Y. Từ chuyện du lịch solo hơn một năm trời cho đến chuyện đột nhiên tôi muốn có một công việc ổn định và chỗ ở ổn định. Rồi lại tiếp tục, lại du lịch, lại anh bồ Z, lại chỗ ở mới. Khỏi phải kể chắc ai cũng lờ mờ đoán được gia đình tôi quay cuồng và nhức đầu thế nào với “con cừu đen” là tôi. Theo triết lý của N. thì những hành động ấy suy cho cùng cũng chẳng chật đi đâu được trong cái guồng “đi tìm kiếm hạnh phúc” diện rộng. Vì bản chất của lực đẩy cho tôi làm tất cả những điều ấy cũng chỉ bởi tôi muốn biết rốt cuộc hạnh phúc của riêng mình đang ở đâu, làm nghề gì, nói ngôn ngữ gì, có thói quen nào? Sáng ngủ dậy có thời gian pha cafe ngồi đọc báo hay lao ra đường giữa dòng xe cộ ngồn ngộn mù khói đi kiếm tiền? Hạnh phúc của tôi có phải là khi ngồi làm việc ở một quán café ở Canggu (Bali) như những digital nomad hay mặc bộ đồ đẹp đeo giày cao gót và biết mình đang làm một công việc… quan trọng?

Chết tiệt! Hoá ra từ trước đến nay tôi vẫn luôn là một phần của lực lượng hàng tỉ con người trên khắp quả đất này, lao mình như thiêu thân vào những nguồn sáng hứa hẹn một cảm giác thoả mãn, trọn vẹn, ấm áp, thuộc về. Nói tóm gọn lại, thì đó chính là cảm giác hạnh phúc.

Và cảm giác ấy thường cũng lại quá phức tạp, một yếu tố sẽ chẳng đủ để khiến nó tồn tại. Nó cũng sẽ trồi sụt, lúc lên lúc xuống như một đồ thị hình sin. Nó sẽ đá cho bạn một cú vì quá tin vào nó, khi bạn lơ là, nhưng nó cũng sẽ xoa dịu bạn đâu đó trên hành trình dài hơi của đời bạn. Nó có thể có màu sắc và mùi vị như căn phòng của N. bạn tôi. Và nó cũng có thể dưới hình hài của tôi bây giờ khi gõ những dòng này, độc thân, trong căn hộ của chính tôi ở một thành phố nhiệt đới.