Giới mộ điệu học được gì từ những blogger thời trang Châu Á thế hệ đầu?
Hơn một thế kỉ trôi qua kể từ khi trào lưu viết blog xuất hiện và can thiệp vào thời trang cao cấp, thế hệ 8x và đầu 9x đã chứng kiến phương tiện truyền thông đời đầu này thay đổi hoàn toàn nhận thức cũng như cách thức con người tiêu thụ và giao tiếp thông qua trang phục. Năm 2009 đánh dấu địa vị của giới bloggers trong làng thời trang khi Bryan Grey Yambao (Bryanboy) và cựu nhiếp ảnh gia đường phố Tommy Ton được bắt gặp ở một loạt các hàng ghế đầu của tuần lễ thời trang Milan với vai trò tương tự những biên tập viên thời trang cùng chiếc laptop ngay trước mắt sẵn sàng cho những bài nhận xét và đánh giá mới nhất. Sự xuất hiện của họ thu hút báo chí cùng những tiêu đề như: “Blogger chiếm lĩnh hàng ghế đầu” và “Giới blog trở thành trung tâm sàn diễn”.
Kể từ đó, một thời kì mới của truyền thông thời trang bắt đầu đồng thời những gương mặt mới của ngành công nghiệp này cũng xuất hiện – họ là những cá nhân đại diện cho rất nhiều người đồng quan điểm tuy nhiên họ luôn có tiếng nói riêng và rất đông trong số những cái tên nổi tiếng nhất đến từ khu vực Châu Á. Nổi bật trong thế hệ đầu của giới bloggers gốc Á có thể kể đến Rumi Neely của Fashion Toast, Susie Lau (Susie Bubble), Tina Chen Craig của Bag Snob, Bryanboy, Tommy Ton và Aimee Song của Song of Style.
Đến từ nhiều nơi trên thế giới, những bloggers này và phản ứng của họ với thời trang vượt lên trên rào cản văn hoá và biên giới: Bryanboy bắt đầu trang blog của anh tại quê nhà Manila, Philippines vào năm 2004, Susie Lau là một người Hồng Kông sinh ra tại Anh và Amee Song là Hàn kiều Mỹ. Trong một ngành công nghiệp nơi từng cả thể đều cần có sự chú ý tồn tại song song với rất nhiều cộng đồng văn hoá trẻ, việc phần nhỏ những người dân Châu Á này thành công với sự nghiệp tự thân đã góp phần làm thời trang trở thành một khái niệm với đặc trưng văn hoá rõ ràng hơn bao giờ hết.
Được xây dựng dựa trên phong cách cá nhân và những bình luận về thời trang, mặc dù rất nhiều lời mời hợp tác và quà tặng từ các thương hiệu lớn sẽ đến ngay sau đó, những trang blog này đã xuất sắc dân chủ hoá ngành truyền thông thời trang khi bất kì ai cũng có thể trở thành influencer và tự do sáng tạo nội dung của chính mình. Không ngạc nhiên khi từ lâu, các công xưởng Trung Quốc đã có chỗ đứng vững vàng trong ngành và làm chủ hệ thống sản xuất đồ may mặc, bên cạnh đó, sự xuất hiện của giới siêu giàu Châu Á nơi phụ nữ sẵn sàng mua haute-couture và những item bespoke như một sở thích sưu tầm đã thay đổi hoàn toàn cái nhìn của thời trang với cộng đồng này.
Ở Việt Nam - thời trang đang ngày càng phát triển với rất nhiều gương mặt bloggers/influencers đáng chú ý như Châu Bùi hay Khánh Linh. Không những được giới mộ điệu trong nước yêu thích, những người trẻ này đã quen với việc được công nhận và ưu ái bởi các nhãn hiệu nổi tiếng.
Tác giả Phạm Thị Minh Hà đã phân tích trong cuốn Người Châu Á mặc đồ trên mạng Internet rằng ngoài người tiêu dùng và công nhân may mặc, cộng đồng bloggers gốc Á chính là những “lao động” mới của ngành thời trang khu vực. Viết về những thành tựu giới bloggers đã đạt được vào cuối những năm 2000, theo Phạm Thị Minh Hà: “Những hoạt động trên mạng của các trang blog đã tạo ra nhiều giá trị cả trực tiếp lẫn gián tiếp cho người viết và kết nối họ với ngành công nghiệp thời trang. Ngược lại với vai trò sản xuất theo mẫu trước kia, các bloggers khiến Châu Á được xem như một phần của hệ thống sáng tạo cũng như lao động trí óc nhờ vào góc nhìn độc đáo, tinh thần đổi mới và những bình luận trung thực”.
Mặc dù hiện tại, việc viết blog đang dần bị lãng quên và không còn hợp thời, rất nhiều cái tên vẫn đang hoạt động tốt trên những nền tảng chính là Twitter, Youtube và Instagram hay thậm chí TikTok. Sự thành công của thế hệ bloggers này dẫn tới mối quan hệ thân thiết của họ với hệ thống thương hiệu cao cấp hoặc trở thành bước đệm cho việc ra mắt những dòng mỹ phẩm/thời trang cá nhân.
Tuy nhiên, vai trò đại diện cũng như lãnh đạo của thời trang vẫn là một cuộc chiến không hồi kết. Mới đây, trong bài viết của mình, Susie Lau chỉ ra bất cập trong bộ máy nhân lực của ngành thời trang khi số lượng người Đông Á và Đông Nam Á muốn hoạt động trong lĩnh vực này ngày càng nhiều. Blogger bày tỏ quan ngại rằng số phận của họ cũng phần nào tương tự cộng đồng người da đen khi rất ít thay đổi được diễn ra xoay quanh vấn đề việc làm của nhóm người này trong ngành thời trang ở bất kì vị trí nào, ngay cả khi những cuộc biểu tình và vận động vì người da đen (Black Lives Matter) đã diễn ra ngay trước mắt.
Giữa làn sóng tẩy chay người gốc Á tại Châu Âu và Mỹ, mỗi người trong số những bloggers được nhắc tên trong bài viết đã sử dụng tiếng nói của mình để ủng hộ phong trào Stop Asian Hate (Ngừng ghét bỏ cộng đồng Châu Á) và giáo dục bạn đọc trẻ về sự phân biệt chủng tộc mà toàn bộ khu vực Châu Á đang phải đối mặt mỗi ngày.
Sự lên tiếng của cộng đồng bloggers thời trang Châu Á về nạn phân biệt chủng tộc đem đến sức ảnh hưởng không hề nhỏ lên quan điểm và suy nghĩ của rất đông người đọc trẻ.
Thế hệ bloggers đời đầu giúp chúng ta nhận ra sự thay đổi bắt đầu với một cá nhân nhưng hoàn toàn có thể lan truyền trong cộng đồng, không chỉ trong ngành thời trang mà thậm chí cả trong những vấn đề văn hoá xã hội nói chung.
Minh Nhật
