04 bí thuật để làm nhạc "đánh trúng insight" trên TikTok

Năm 2021 đánh dấu sự lan rộng của nền tảng TikTok, với dấu mốc là thời điểm TikTok vượt mặt Facebook để trở thành ứng dụng được tải về nhiều nhất. Ứng dụng hướng tới sự hài hước, âm nhạc và khởi điểm thường được thực hiện bởi những người nghiệp dư, đến nay, TikTok trở thành một kho nội dung giải trí khổng lồ, và nếu làm trong ngành sáng tạo nói chung, bạn càng không thể thờ ơ khi khai thác sức mạnh của TikTok.

Âm nhạc đóng một vai trò rất lớn trong các video TikTok. TikTok đã thực hiện các thỏa thuận hợp pháp với hầu hết các công ty âm nhạc để sử dụng các trích đoạn nhạc có bản quyền trong các video clip dài 15 phút của người dùng. Bởi vậy, TikTok là một “mỏ vàng" để các nhạc sĩ thế hệ mới sử dụng nó làm “bệ đỡ" quảng bá, phát triển sự nghiệp âm nhạc của họ. Trở thành nền tảng MXH cạnh tranh với FaceBook, TikTok có thể đưa tên tuổi của nhiều nghệ sĩ độc lập đến với khán giả, thông qua việc quảng bá các đoạn nhạc bắt tai của họ trong các video ngắn. 

Việc phổ biến tên tuổi của mình nhờ TikTok không còn là chuyện mới. Không chỉ có các nghệ sĩ mới nổi, ngay cả những ngôi sao hàng đầu cũng đang tận dụng nền tảng này, đưa những đoạn nhạc của họ lên TikTok và sáng tạo nội dung trên đoạn nhạc đó, ví dụ như Olivia Rodrigo - người vừa thắng loạt giải tại Grammy 2022, Megan Thee Stallion, Beabadoobee,.. Tại Việt Nam, ST Sơn Thạch, AMEE hay nhạc sĩ Mew Amazing cũng chăm sáng tạo và tương tác cùng người hâm mộ qua nền tảng này.

Theo thống kê mới của MCR Data, có 75% người dùng TikTok chia sẻ rằng họ biết tới các nghệ sĩ mới thông qua TikTok. Vì vậy, các những nghệ sĩ mới hoặc độc lập sẽ tìm đến TikTok, với niềm tin rằng họ không còn cần đến sự hậu thuẫn của các hãng thu âm để tiếp cận với khán giả của mình. Nếu bạn là một nghệ sĩ độc lập và vẫn còn ngần ngại trước việc quảng bá âm nhạc trên nền tảng này, thì những lời khuyên dưới đây sẽ đưa ra 04 “bí kíp làm nhạc viral" trên TikTok, dựa theo cuốn sách Fender Artist Playbook soạn bởi nhạc công người Mỹ Ari Herstand. Anh cũng là người dẫn dắt podcast ăn khách New Music Business (podcast hướng dẫn quảng bá tên tuổi cho các nghệ sĩ mới nổi). 

Trước đó, các nghệ sĩ độc lập thường phải thông qua một kênh phân phối có ký kết với TikTok để tối ưu hoá việc đăng tải nhạc của mình, thì tới tháng 3.2022, mọi thứ đã trở nên tiện lợi hơn. TikTok hỗ trợ các nghệ sĩ độc lập bằng cách cho ra mắt nền tảng phân phối và tiếp thị âm nhạc mới có tên SoundOn, cho phép các nhạc sĩ có thể dễ dàng tải các bản nhạc của họ lên Tiktok sau đó phân phối nó đến những nền tảng phát trực tuyến khác mà không tính phí giao dịch. 

Nền tảng này cho phép các nghệ sĩ tải nhạc của họ trực tiếp lên TikTok và bắt đầu kiếm tiền bản quyền khi âm nhạc đó được sử dụng.  SoundOn trả 100% tiền bản quyền cho người sáng tạo âm nhạc trong năm đầu tiên và 90% vào năm tiếp theo, đồng thời cung cấp một loạt các công cụ và hỗ trợ quảng cáo. SoundOn cũng có thể phân phối đến các nền tảng âm nhạc khác, từ đó, giúp các nghệ sĩ xây dựng khán giả trên các dịch vụ phát trực tuyến khác.

Từ việc tiếp tục ký các hợp đồng thu âm, làm việc với nhạc sĩ mới và cả những người có tên tuổi, SoundOn đang cung cấp thêm cơ hội cho các nghệ sĩ và người sáng tạo âm nhạc bắt đầu sự nghiệp trên TikTok.  Những ngôi sao như Muni Long, Games We Play, Abby Roberts và Chloe Adams ở Anh là một số trong những người đầu tiên đăng ký dịch vụ này và đạt được thành công.

Không có công thức nào đảm bảo rằng đoạn nhạc của bạn sẽ nổi tiếng trên nền tảng này cả. 

Xu hướng nội dung trên TikTok luôn thay đổi từng giây từng phút, vì vậy cách để bắt kịp xu hướng là hãy dùng TikTok thường xuyên và có ý thức. Bài hát “Break My Stride” của Matthew Wilder từng là “hit" của năm 1980, và sau gần 40 năm, bài hát bất ngờ “viral" trở lại nhờ được đăng trên trên TikTok, với độ phủ sóng ở nhiều trang nhạc trực tuyến chứ không chỉ riêng TikTok. Bài học rút là là, chúng ta sẽ không thể đoán trước được xu hướng, cũng như những gì sẽ “hot hit" trên TikTok vào ngày mai. 

Bạn có thể học hỏi từ một vài nghệ sĩ độc lập đã thành công nhờ việc quảng bá nhạc lên TikTok như Ritt Momney, Ricky Montgomery và Blu DeTiger. Cũng nên nhớ rằng, trở thành người nổi tiếng trên TikTok không có nghĩa là bạn sẽ thành công trong lĩnh vực âm nhạc. Nếu muốn trở thành một nhạc công, hay một ca sĩ, TikTok chỉ là nền tảng hỗ trợ cho thứ bạn cần tập trung nhất, đó là kỹ năng và cá tính riêng trong âm nhạc. Không ít ngôi sao âm nhạc nổi lên từ TikTok rồi cứ thế mờ nhạt, chìm vào nhiều ngôi sao giải trí khác. Định hướng trở thành một nghệ sĩ, thì sự thành công đầu tiên là lúc nghệ thuật có thể nuôi sống bạn.

Bạn phân vân có nên chạy theo xu hướng trên TikTok như hashtag challenge hay tập những điệu nhảy phổ biến? Đây là bí mật: các nhà tiếp thị âm nhạc (music marketer) thường xuyên trả tiền cho những người có ảnh hưởng trên TikTok để quảng cáo các bài hát. Đa số các bài nhạc bật trong thử thách, video nhảy đều tốn đến 20.000- 30.000 đô dành cho quảng cáo như một chiến dịch có sức ảnh hưởng. 

Zach Friedman, nhà đồng sáng lập của hãng thu âm mới nổi Homemade Projects, nói rằng: “Mức giá cho những ngôi sao lớn là cực kỳ cao. Với cách thức hoạt động của thuật toán TikTok, thật khó để biết điều gì sẽ thành công. Bạn có thể trả cho micro-influencer 200 đô để họ sử dụng nhạc của bạn trên TikTok và nhận về tới 10 triệu lượt xem. Chiến dịch trả tiền cho micro-influencer được gọi là thành công khi nó tạo ra xu hướng và sau đó những influencer lớn sẽ tự tham gia."

Tuy nhiên, không phải mọi các bài hát nằm trong xu hướng trên TikTok đều là nhờ chiến dịch tiếp thị âm nhạc. Thuật toán sẽ thêm các bản nhạc mới vào danh sách phát trong phần "Âm thanh" của ứng dụng và tận dụng các từ khóa, hashtag để tối ưu hóa khả năng phát hiện bài hát mới trong giao diện tìm kiếm.  

Vì vậy, bạn hãy tập trung vào âm nhạc hơn là các “mánh” quảng cáo. Âm nhạc của Ricky Montgomery được sử dụng nhiều trên TikTok, với khởi đầu là 2 đoạn nhạc “hit" vào cuối năm 2020. Thực chất, anh không hề dùng TikTok vào thời điểm đó, và sau những 4 năm phát hành, những bài hát đó mới được nổi tiếng. Có quá nhiều “biến số" cho công thức nổi tiếng trên TikTok, đừng ngại đổi mới bản thân và tìm ra điều nguyên bản, độc nhất của bạn thay vì cố gắng trở thành bản sao của người khác.

Ari - người host podcast New Music Business đã trò chuyện với Austin Georgas, senior account manager tại công ty truyền thông Flighthouse về cách để tạo nội dung/ đoạn nhạc “viral" trên TikTok và lan toả nội dung đó, kể cả khi bạn không có tài chính dư dả cho quảng cáo. Bạn có thể nghe nội dung podcast tại đây. 

• Những đoạn beat drop (đoạn nhạc beat “cực bốc”, dồn dập được thả sau phần nhạc nhẹ trước đó) và bass nặng (heavy bass) là hai trong số những thành phần rõ ràng nhất giúp các bài hát nhận được sự thu hút mạnh mẽ trên TikTok. Bắt tai và dễ tạo vũ đạo là yếu tố quan trọng quyết định bài nhạc có tạo được tiếng vang trên TikTok không.
• Ca từ cũng không kém phần quan trọng. Một là viết lời đơn giản, đúng trọng tâm, hoặc viết những câu hát đánh đúng “insight" truyền cảm hứng, có thể tạo thành meme, quote.
• Bạn không nhất thiết phải làm nhạc theo đúng “thị hiếu TikTok", mà có thể phối nhiều bản nhạc với các mục đích khác nhau. Thử thêm hiệu ứng âm thanh, tăng hoặc giảm tốc độ bản nhạc hoặc thêm lời nói trong bài hát để tạo điểm nhấn. “Đồng chí Tlinh, lên đồ!” chính là minh hoạ rõ nhất cho lời khuyên này. Ca khúc đã lên sóng vào tháng 5.2021 nhưng phải đến đầu năm 2022 và đặc biệt là dịp Tết Nhâm Dần mới thực sự "viral" và trở thành "hot trend" trên mạng xã hội nhờ câu nói "lên đồ" đánh vào mong muốn được "biến hình" xúng xính ngày Tết. 

Bỏ qua mọi thủ thuật phức tạp, tóm lại, nguyên tắc đơn giản nhất để bạn có được thành công trên TikTok là hãy nhất quán trong phong cách và tần suất xuất hiện trên TikTok của bạn. Nói đơn giản, hãy sáng tạo nội dung (âm nhạc) và tạo lịch đăng bài thường xuyên trên nền tảng này (một vài bài đăng mỗi ngày). Thuật toán TikTok sẽ có “thưởng" dành cho những người dùng tích cực. 

Theo i-D, Business Insider, Music Business Worldwide 

Ảnh: Tổng hợp