Cách làm một bộ phim thời trang (Phần 3): Từ điện ảnh đến thời trang nội địa và ngược lại
Nếu như về nội dung, người ta được hé lộ câu chuyện bí mật hình thành nên tính cách đặc biệt tàn bạo của “ác nhân” nổi tiếng Cruella, thì về mặt hình ảnh, khán giả được chiêu đãi bằng những bữa tiệc thời trang mãn nhãn, nơi niềm đam mê kết hợp với thói nổi loạn trong thời trang của Cruella ít nhiều làm người xem liên tưởng đến những thiên tài như Alexander McQueen hay Vivienne Westwood.
Đứng sau phần phục trang cho phim không ai khác chính là nhà thiết kế đã giành hai tượng vàng Oscar cho hạng mục Thiết kế Phục trang Xuất sắc nhất trong hai bộ phim A Room with a View (1983) và Mad Max: Fury Road (2016), Jenny Beavan. Beavan cho biết: “(Qua bộ phim), bạn sẽ thấy tính cách của Cruella được phát triển như thế nào thông qua trang phục, khi cô ngày càng trở nên độc ác hơn và biến thành Cruella hoàn toàn, quần áo của cô trở cũng sắc nhọn và cầu kỳ hơn.” Trong khi đó, nhà thiết kế sản xuất Fiona Crombie chia sẻ về nguồn cảm hứng thời trang trong phim: “Bạn sẽ thấy… thời trang không chỉ là quần áo, mà nó còn là vũ khí để chiến đấu.”
Không phải chỉ trong tác phẩm mới nhất này, Cruella de Vil mới trở thành biểu tượng nổi loạn đáng gờm của thời trang, mà từ lần đầu bước ra khỏi trang sách với phiên bản hoạt hình vào năm 1961, Cruella đã là một tượng đài về phong cách, với khuôn mặt, sống mũi, ánh mắt sắc lẹm, mái tóc hai màu đặc trưng và niềm đam mê với những bộ lông thú. Tuy là một nhân vật phản diện, nhưng đẳng cấp thời trang của Cruella là điều không thể phủ nhận.
Như vậy, có thể nói, Disney đã thành công khi tạo ra một tượng đài thời trang hư cấu tồn tại suốt hàng chục năm lịch sử. Phong cách ấy đã truyền cảm hứng cho rất nhiều nhà thiết kế, cũng như trang phục của các diễn viên, ngôi sao nổi tiếng trên thảm đỏ sau này. Trong quá trình hư cấu ấy, thời trang tuy không phải nhân vật chính, nhưng lại xuất hiện xuyên suốt và phát triển dọc theo tiến trình phim và giúp khắc họa rõ nét nhân vật.
Ở một diễn biến khác trong thời đại kỹ thuật số, thời trang đang đi từ vai trò phụ trợ cho điện ảnh, trở thành chủ động “mời” điện ảnh làm cánh tay đắc lực cho mình trong việc tiếp cận với khách hàng. Rất nhiều thương hiệu nổi tiếng đã tìm đến những thước phim sống động để làm giàu hình ảnh cho bộ sưu tập của thương hiệu mình, như chúng tôi đã từng đề cập trong bài viết “Cách làm một bộ phim thời trang (Phần 2): 7 lời khuyên cho phim thời trang Việt” trước đây. Trong bài viết chuyên sâu tiếp theo này, chúng tôi muốn mang câu chuyện về gần hơn với các thương hiệu thời trang nội địa, thông qua chia sẻ của những nhiếp ảnh gia và nhà làm phim thời trang trong nước.
Phần 1: Định nghĩa về phim thời trang, xu hướng, thuận lợi và khó khăn
Theo Khánh Nguyễn, người đứng sau sự thành công của các bộ phim thời trang thương hiệu nội địa gần đây như HBS, SEESON,..., anh cho biết: “Để định nghĩa chính xác phim thời trang thì tôi chưa làm được, nhưng theo cá nhân tôi thì phim thời trang là một trong những phương tiện có ngôn ngữ mạnh nhất để các thương hiệu kể những câu chuyện của riêng mình. Có thể thấy đây sẽ là cách mà các thương hiệu sử dụng để định hình vị trí của mình trong ngành thời trang rộng lớn. Họ dùng phim thời trang để kể câu chuyện của thương hiệu, có thể là về nguồn gốc thương hiệu, giá trị hướng đến hoặc đơn giản là những câu chuyện từ ý tưởng của những nhà thiết kế khi tạo nên một thế giới riêng của mình.”
Còn với Nick Nguyễn, một nhiếp ảnh gia, nhà làm phim, người đam mê và luôn muốn tạo ra cái đẹp, bước đến với công việc làm phim thời trang là một cái duyên mà anh đã đón lấy từ cách đây gần 10 năm. Là một trong những người tiên phong trong việc làm phim thời trang cho thương hiệu tại Việt Nam, Nick dần khám phá được sức mạnh của những thước phim động thay cho những hình ảnh tĩnh: “Với những bộ ảnh thời trang, người ta chỉ xem được một khoảnh khắc, do đó đòi hỏi người thợ chụp ảnh phải bắt đúng khoảnh khắc cần thiết và nhịp cảm xúc trong một không gian được sắp xếp cẩn thận, chỉn chu. Nhưng với một bộ phim thời trang thì khác, cảm xúc trong một video sẽ dễ thể hiện hơn vì có nhiều phân đoạn, diễn ra trong một thời gian dài hơn.”
Trong khi với Phương Vũ, chủ nhân thương hiệu streetwear Nirvana, nhiếp ảnh gia và nhà làm phim thời trang, thì sự kết hợp giữa điện ảnh và thời trang của anh là một hướng đi tất yếu trong quá trình anh phát triển thương hiệu của mình, cùng đam mê với điện ảnh từ những ngày còn đi học. Anh bắt đầu chụp những bộ hình thời trang đậm chất điện ảnh một cách tự nhiên, và dần phát triển thành những thước phim độc đáo cộp mác “Phương Vũ”.
Nhận định về xu hướng làm phim thời trang nội địa hiện tại, Khánh Nguyễn cho biết: “Với môi trường hiện tại thì việc xây dựng phim thời trang lại thuận lợi hơn bao giờ hết. Ở trong nước, rất nhiều người đã bắt kịp với xu hướng và chất lượng làm phim của thế giới. Khoảng cách về điều kiện máy móc kỹ thuật giữa Việt Nam và các thương hiệu quốc tế cũng không còn nhiều.”
Phần 2: Các yếu tố làm nên thành công của một bộ phim thời trang
Phim thời trang của thương hiệu SEESON. Thực hiện: Khánh Nguyễn
Nick Nguyễn mở đầu một cách thẳng thắn: “Tôi nghĩ trước khi một thương hiệu bắt tay vào làm bộ phim thời trang, họ phải đánh giá rõ xem phân khúc của mình đang là gì và giá trị sản phẩm của họ đang đạt đến mức nào. Với từng phân khúc và mỗi nhóm sản phẩm sẽ có những cách marketing khác nhau, có lúc chỉ cần bộ hình là đủ, có lúc phải kết hợp thêm một số video ngắn trên các nền tảng TikTok, Instagram,... và có lúc thì phải kết hợp trọn bộ tất cả các hình thức marketing, bao gồm phim thời trang.”
Ngoài ra, nhận định của Khánh Nguyễn là: “Để đảm bảo được sự thành công của phim và tinh thần của thương hiệu, nhà thiết kế thời trang và giám đốc sáng tạo, và cả đạo diễn phim sẽ phải làm việc vô cùng chặt chẽ. Giám đốc sáng tạo sẽ cần một ý tưởng hay để kể được câu chuyện mà nhà thiết kế mong muốn, và đạo diễn sẽ là người chọn cách để kể câu chuyện và ý tưởng đó cách hấp dẫn nhất. Trong phim thời trang thì thời trang nên là trọng tâm, mọi ngôn ngữ hình ảnh và chất liệu xung quanh nên bổ trợ cho bộ trang phục, từ chất liệu, cấu trúc cho đến câu chuyện phía sau của thiết kế.
Người làm phim cũng phải hiểu rất rõ ngôn ngữ mà thương hiệu đang hướng tới, rằng họ muốn thương hiệu của mình là thương hiệu sang trọng, hay truyền thống và cổ điển, hay trẻ trung và giàu năng lượng, từ đó lựa chọn những chất liệu phù hợp để tạo ra chính xác cảm giác đó cho người xem. Và để thành công trọn vẹn hơn nữa thì bộ phim phải phối hợp được với toàn bộ chiến dịch marketing đi kèm, giống như một bức tranh đẹp thì cần được treo đúng chỗ, có đủ điểm nhìn và được mi ánh sáng làm đẹp cho nó. Bộ phim thời trang nếu chỉ đứng một mình mà không có các chiến dịch phụ đi kèm thì sẽ khó có thể thành công trọn vẹn.”
Phim thời trang của thương hiệu MASCHIO. Thực hiện: Nick Nguyễn
Khánh cũng cho biết thêm: “Ngân sách đầu tư cho một bộ phim thời trang thực ra sẽ không có giới hạn, có thể nói là càng nhiều càng ít. Chi phí đầu tư này sẽ phụ thuộc rất nhiều vào ý tưởng và lý do mà thương hiệu tạo ra bộ phim đó. Có những thương hiệu không có nhiều chi phí cho phim thời trang nhưng nếu có ý tưởng tốt và truyền tải được nó thì bộ phim đó vẫn có thể thành công. Nhưng nếu muốn bộ phim thời trang có chất lượng tương đương như những thương hiệu có tên tuổi trên thế giới hiện nay thì chi phí khá lớn, thấp nhất có lẽ là khoảng 20.000$.”
Vì vậy, với Nick Nguyễn, anh cũng vạch rõ ra những trường hợp khi nào thì một thương hiệu không-nên đầu tư cho một bộ phim thời trang: “Nếu những cách thức marketing khác vẫn phù hợp với sự phát triển của thương hiệu, hoặc bộ sưu tập thiết kế hiện có không đủ để thực hiện một bộ phim thời trang thì thương hiệu nên cân nhắc. Bởi vì chi phí bỏ ra cho một bộ phim rất lớn mà nếu mang về hiệu quả không như ý thì nó sẽ càng làm khó mọi người hơn. Việc xác định đúng định vị hình ảnh sản phẩm sẽ giúp thương hiệu bán hàng tốt hơn và thị trường đón nhận trọn vẹn hơn.”
Phần 3: Các bước thực hiện một bộ phim thời trang
Tùy mỗi thương hiệu và mỗi nhà làm phim mà các công đoạn sẽ diễn ra khác nhau. Tuy nhiên, hãy tham khảo qua các gợi ý trong quá trình thực hiện phim thời trang sau đây của Nick Nguyễn, Khánh Nguyễn và Phương Vũ.
This is a modal window.
Phim thời trang của thương hiệu NIRVANA. Thực hiện: Phương Vũ
Những việc cần chuẩn bị tiền kỳ?
Nick Nguyễn: Xác định rõ thời điểm ra mắt phim để lên ý tưởng nội dung cho phù hợp. Từ ý tưởng sẽ phác thảo thành một câu chuyện với bối cảnh, thời gian, địa điểm,... rõ ràng, và chắc chắn phải có yếu tố thời trang. Sau đó là dựng moodboard để đảm bảo mọi yếu tố từ màu sắc, ánh sáng, thứ tự xuất hiện... đều đúng tinh thần và tạo nên đúng loại cảm xúc. Việc tìm nhà sản xuất và những thành viên tham gia dự án cũng quan trọng, đặc biệt là diễn viên vì bản thân họ phải có phong cách hoặc cá tính phù hợp với loại trang phục sẽ xuất hiện.
Thiết bị sử dụng?
Phương Vũ: Mình rất linh hoạt và có thể dùng tất cả mọi thứ, có lúc dùng điện thoại, có lúc dùng máy phim, có lúc dùng máy ảnh xịn và đôi khi phải kết hợp tất cả mọi thứ với nhau. Có những kiểu video mà mood indie chẳng hạn như khi hai người đi chơi cùng nhau và quay nhau thì dùng điện thoại sẽ tạo ra cảm giác chân thực hơn. Điện thoại cũng sẽ phù hợp cho những cảnh quay sát đất hoặc ở khe hẹp. Còn đôi khi khác, mình chỉ dùng điện thoại để quay layout cho mood và kết hợp với máy ảnh “xịn” để quay trực tiếp. Quan trọng là lựa chọn thiết bị phù hợp với hoàn cảnh và túi tiền.
Cách xây dựng nội dung?
Nick Nguyễn: Chắc chắn phải đúng mùa (seeson). Bởi vì thời trang luôn tuân theo vòng lặp của thời gian, mùa nào thì mặc cái gì, làm những hoạt động gì,... Khi bắt nhịp được đúng thì người làm phim mới biết sẽ nên làm cái gì cho thị trường và sản phẩm mình tạo ra mới có tính liên quan. Bên cạnh đó, một bộ phim thời trang cần phải truyền tải được cho người xem cả phong cách sống chứ không chỉ xoay quanh những bộ trang phục, giúp bộ phim không bị gượng gạo và rối rắm mà dễ đi vào lòng người.
Lời khuyên cho người mới?
Khánh Nguyễn: Đối với các thương hiệu hoặc cá nhân muốn đẩy mạnh hình ảnh bằng phim thời trang, trước mắt nên đầu tư vào một ý tưởng hay, ý tưởng là ngôn ngữ mạnh nhất để câu chuyện chinh phục được khách hàng, sau đó mới tới chất lượng của sản phẩm. Nhưng để thương hiệu dần có vị trí riêng cho mình thì việc không ngừng đầu tư và nâng cao chất lượng bộ phim cũng vô cùng quan trọng. Hãy cố gắng để phim thời trang có được chất lượng tốt trong khả năng của mình.
Phương Vũ: Với một người làm phim, điều cần thiết là hãy đi quay thật nhiều và quay tất cả mọi thứ. Vì chụp ảnh hay quay phim thời trang giống như thể bạn đang tạo ra một thế giới riêng, nơi bạn sắp đặt mọi thứ và đưa người mẫu vào. Cho nên, thử mọi thể loại sẽ giúp bạn có nhiều chất liệu để đưa vào thế giới đó.