Bước vào thế giới nghệ thuật của Trần Hải Minh

Trần Hải Minh nhận được học bổng du học Đức từ 1987, sau khi học xong trung cấp mỹ thuật tại Hà Nội và sau hai năm thực hiện nghĩa vụ quân sự. Anh học và tốt nghiệp học viện nghệ thuật Berlin vào năm 1993. Anh ở lại Đức thêm thời gian nữa, đến năm 1997, mới chính thức về nước-ở Sài Gòn.

Bình thường, tôi không quan tâm lắm chuyện hoạ sĩ đã từng học ở đâu, tốt nghiệp trường nào. Bởi có thể rất vô nghĩa. Riêng trường hợp Trần Hải Minh, tôi phải nhắc. Bởi cái khoảng thời gian anh học và ở lại Đức-từ 1987 đến 1997-là khoảng thời gian đặc biệt có ý nghĩa. Đó là khoảng thời gian nước Đức “thống nhất” cả trên phương diện chính trị-xã hội và văn hoá. Cả nước Đức hừng hực trong không khí đổi mới. Tinh thần tự do hiện đại và chủ nghĩa hậu hiện đại tràn ngập đã mang lại niềm tin mới vào tương lai và giải phóng nhiệt tình sáng tạo nơi mỗi cá nhân sinh sống ở Đức-nhất là với các nhà văn và nghệ sĩ.

Trong môi trường với bối cảnh đó, Trần Hải Minh có cơ hội tiếp xúc với tinh thần nghệ thuật của những Joseph Beuys, Anselm Kiefer, Ernst Wilhelm Nay, Emil Schumacher, AR Penck, Sigmar Polke, Gunther Uecker, Fritz Schwegler..., thêm cả Marchel Duchamp, và Antoni Tapies... Dĩ nhiên, còn nhờ có “căn cơ ngộ tính”, từ đó, đã mở rộng nơi anh một quan niệm khác về đối tượng nghệ thuật (không còn giới hạn trong các quan hệ lịch sử-xã hội), về lý tưởng thẩm mỹ (tự do biểu đạt tinh thần) và hình thành nơi anh một trạng thái sáng tác khác (là hành trình kiến tạo bản thân như một cá tính nghệ thuật không ngừng đổi mới)...

Trước tranh, số đông người Việt Nam đến giờ, vẫn hay hỏi: “vẽ cái gì vậy?”, hay “ý nghĩa của bức tranh
là gì?” Để tiếp cận nghệ thuật hiện đại, người xem có lẽ nên dần làm quen với sự thực, nói như Archibald Macleish: “Bài thơ không nên có nghĩa, nó chỉ hiện hữu” (A poem should not mean. But be.), hay nói như Frank Stella: “Những gì anh thấy là những gì anh thấy" (What you see is what you see)...

Tranh Biểu hiện trừu tượng của Trần Hải Minh là những thực tại tinh thần của “một nhân loại cụ thể”, để thấu cảm, người ta cần phải mở lòng, mà trước hết, cần giải trừ các thành kiến, định kiến về nghệ thuật thường vốn mai phục nơi mình...!