"Suýt2": Có phải lời chia tay bằng những ca khúc "From the Vault" của Ngọt?
Khi đặt tên “Suýt1” cho dự án trở lại sau album “Gieo” của mình, hẳn ban nhạc Ngọt không nghĩ nó lại có thể bao hàm nhiều ý nghĩa như thế. Nó “suýt” có thể là album phòng thu thứ 5. Nó “suýt” cho thấy những thử nghiệm mới và cũng “suýt” là Ngọt không bao giờ tan rã.
Tuy vậy mọi chuyện giờ đây đã khác. Không kèn không trống, vào thứ 6 cuối cùng của tháng Tám mùa mưa và cũng dễ bị trôi vào quên lãng giữa những ngày lễ đặc biệt, “Suýt2” ra đời. Mọi thứ cho thấy đây là sản phẩm khép lại những gì đã được mở ra một cách im bặt. Không tranh cãi, không hô hào truyền thông, không có những voice memos ghi lại thăng trầm đã qua... và cũng có lẽ vì thế, mà nó giống như một loạt những bonus track hay "from the vault" thay vì một dự án chuẩn chỉnh.
“Suýt2” nối tiếp EP trước đó để tạo thành một tổ hợp vừa đủ thời lượng cho một album (dường như theo xu hướng thì ngày càng ngắn của ban nhạc này). Nhìn nhận một cách khách quan, nó không hẳn là sản phẩm xuất sắc, vẫn ở mức ổn với ban nhạc này. Nhưng nếu nhìn lại dự án trước đó, thì 4 bài hát này là bước lùi hơn là bước tiến đã thực hiện được, bởi không chỉ cũ kỹ mà còn lặp lại những gì “Suýt1” đã làm được, từ việc kết hợp đông tây kim cổ đến khai phá màu sắc Tây Bắc Và Jazz Fusion từng là đỉnh cao ở EP trước.
Vẫn như dự án trước đó có những màu sắc tương đối lạ lẫm, cả 4 thành viên đều đã sử dụng những yếu tố đặc biệt vào sản phẩm này. Ta thấy ở đó là tinh thần khoan khoái của miền Tây Bắc, là việc kết hợp không ai ngờ đến của Jazz Fusion hay cả một bản không lời. Nhưng nếu để hỏi sản phẩm này có thật sự đặc biệt không, thì câu trả lời hoàn toàn là không. Cả 4 ca khúc đều sở hữu những sample hoặc giai điệu gợi nhớ đến những ca khúc khác, nhưng chúng chưa đủ sức bậc để khiến cho những yếu tố này trở nên mới lạ hoặc thật bùng nổ.
Chẳng hạn ở bản mở đầu EP là “Quen lắm”, ta không thể không thấy việc dùng lại melody “Giấc mơ có thật” mà trong lời hát các thành viên cũng không trốn tránh việc mình sử dụng sample của Lệ Quyên nhưng không thể nhớ đó là bài nào. Cấu trúc bài hát gần như trung thành với bản ballad những năm 2000, đặc biệt là đoạn điệp khúc, nhưng ngoài việc tạo ra tâm lý “quen lắm”, thì cả bài hát cũng không có gì mới. Đó là còn chưa nói đến màu sắc psychedelic bao trùm mà khán giả đã quá quen thuộc ở đĩa nhạc trước. Về mặt lời hát, ta vẫn nghe ra những nét tếu táo, nghịch ngợm của giọng ca chính, nhưng ngoài việc áp dụng nó, thì đây là một sản phẩm hoàn toàn đáng quên.
Trong khi đó “Chiều Hồ Tây” lại là một bản swing jazz lãng đãng mơ hồ đã xuất hiện không ít lần trong các ca khúc của ban nhạc này. Điều nổi bật duy nhất có lẽ đây là ca khúc không lời đầu tiên trong hơn một thập kỷ làm nhạc, ở đó tiếng guitar xen lẫn hòa cùng trống jazz và keyboard hòa quyện. Lời hát nhường chỗ cho nhạc cụ, như sự tri ân những người đứng trong bóng tối và loại trừ đi lead vocal – thành viên vốn được xem là người nổi bật nhất. Tuy vậy người sáng tác vẫn rất đậm dấu ấn, với những e nhạc đã rất đậm nét của ban nhạc này. Tính ngẫu hứng của jazz cũng được thể hiện rất tốt và là điểm nhấn của toàn bài hát. Nhưng nếu so với “Thắp hương Hóa vàng”, thì hẳn nhiên ca khúc vẫn còn tương đối an toàn. Nhưng ít nhiều ca khúc cũng tạo được sự bất ngờ, khi với việc sử dụng lại sample ở track intro thì những tưởng “Chiều Hồ Tây” sẽ giống “Chiều phủ Tây Hồ” của cố nhạc sĩ Phú Quang, nhưng lại không có chút liên quan nào. Đây cũng là sự ngộ ra khác và đáng khen ngợi ở cách sắp xếp bài hát và đặt tên.
Đến nửa EP, album dường như cho thấy có sự tương ứng với dự án trước, khi nếu “Chiều Hồ Tây” có phần tương tự “Thắp hương Hóa vàng”, thì “Leo đèo” lại rất đậm màu “Hay là” trước đó ở “Suýt1”, với không gian Tây Bắc thấm đẫm trong từng bài hát. Cách hát lè nhè, luyến láy đôi khi có sự nảy hột của giọng ca chính lại nhắc ta nhớ đến những bộ môn truyền thống từ xẩm cho đến ả đào, qua đó cho thấy có sự bắc cầu giữa hai thế hệ. Ngoài điều đó ra, những âm thanh cup song và tiếng guitar ngẫu hứng xen lẫn giai điệu cũng bổ sung thêm âm thanh nịnh tai. Càng tăng thêm sức ảnh hưởng là sự lặp đi lặp lại như loop của chuỗi hòa thanh, làm thành một ca khúc có màu ủ ê, đen tối, thể hiện được sự chênh vênh không thể thoát ra. Bằng cách đó, đây xứng đáng được gọi tên là ca khúc hay nhất của toàn EP lần trở lại này.
Kết thúc EP, “Chuyện thường” lại dễ gợi ta nhớ đến phần tiếp sau của “Bạn thỏ tivi nhỏ” trong album “Gieo” trước đó, khi cũng nhắc nhớ về những ký ức ấu thờ và sự “khác xưa” nhiều rồi. Cả không gian được làm đằm lại bằng trống giữ nhịp và keyboard nhẹ nhàng. Vocal cũng không lên gân, gần như chỉ muốn là sự bộc bạch những gì mình cảm nhận được. Điều này cũng đưa ta về với “Bartender” ở album 2 “Ngbthg”, với sự đen tối bao trùm bài hát. Và cũng vì lẽ đó mà ca khúc này không quá khác biệt với những gì khán giả đã từng thường thức, bởi với cách phối giản dị ta đã nhìn thấy trước đó ở “Đá tan” hay màu sắc âm nhạc này cũng đã xuất hiện ở “Bartender”. Có thể nổi bật về mặt cảm xúc, nhưng đây lại cho thấy sự lặp lại đáng tiếc và càng đáng tiếc hơn nữa trong một sản phẩm chỉ có 4 bài hát, mà nếu một album dài với nhiều tempo, sắc thái khác nhau, lại có thể là một điểm nhấn đáng chú ý.
Nhìn chung, “Suýt2” không phải là một sản phẩm tệ nếu xét trên những trước tác của ban nhạc này, nhưng để cho thấy được sự mới mẻ, thì nó vẫn chưa đạt được mức độ hoàn thiện như “Suýt1” trước đó. Cả ban nhạc vẫn cho thấy được sự đổi mới bằng cách tận dụng các sample, melody cũ hay cách thể hiện đậm tính dân gian, nhưng điều đó là chưa đủ với những gì ban nhạc đã từng cống hiến. Có nhiều lý do giải thích cho điều đó, mà có thể là sự dừng lại giữa lúc sản xuất, nhưng dù sao đây vẫn là lời chia tay và khẳng định (dù không cần thiết) của một cá tính âm nhạc không thể trộn lẫn và đầy táo bạo.
