Quả cầu vàng 2024: Nolan thoát "lời nguyền", tưởng nhớ Heath Ledger trên sân khấu
Kết quả Quả cầu vàng lần thứ 81 vừa công bố sáng nay 8 tháng 1, với chiến thắng chia đều cho các tác phẩm nổi bật năm qua bao gồm "Oppenheimer", "Anatomy of a Fall" và "Poor Things".
Đa sắc tộc chiếm lĩnh sân khấu trao giải
Không chỉ Oscar, Quả cầu vàng cũng từng bước thay đổi đường lối để phát triển và một trong những điểm nhấn trong buổi lễ, là việc giành nhiều cơ hội cho các diễn viên gốc Á hoặc Âu, trong các bộ phim nói tiếng Anh hoặc không nói tiếng Anh, nhằm mở rộng sức ảnh hưởng của điện ảnh nói chung và của Quả cầu vàng (giải của Hiệp hội các nhà phê bình quốc tế tại Hollywood) nói riêng. Nổi bật nhất là cặp diễn viên Ali Wong và Steven Yeun cùng thắng giải Nữ/ Nam chính phim truyền hình ngắn tạp, cho "Beef" - loạt phim bùng nổ trên mạng khi ra mắt tháng 4 năm 2023. Nếu Yeun đã có sự nghiệp thăng hoa nhờ loạt phim độc lập ấn tượng như "Burning", "Minari", "Nope"... thì Wong lận đận hơn khi chỉ thật sự tỏa sáng với "Beef" nơi cô thể hiện được hai khía cạnh hài hước và cay đắng, bằng nội lực lẫn trải nghiệm đời sống. Chiến thắng của họ tại Quả cầu vàng mang tính lịch sử với chính họ, vì đây là chiến thắng đầu tiên trước khi Lee Sung Jin - đạo diễn "Beef" lên nhận giải Phim truyền hình ngắn tập hay nhất.
"Beef" vượt qua ứng cử viên sáng giá là "Fellow Travelers", "Fargo" và "Lessons in Chemistry"... chiến thắng thuyết phục, giúp Lee Sung Jin trở thành đạo diễn Hàn thứ hai thắng giải Quả cầu vàng hạng mục truyền hình, sau Hwang Dong-hyuk với "Squid Game" hồi 2022. Chiến thắng này chứng minh một điều, điện ảnh xứ Hàn đang dần chiếm lĩnh Hollywood, hay nói đúng hơn là kỹ nghệ làm phim và tư duy nội dung của họ không thua kém nhiều các "creator" (nhà sáng tạo) Hollywood hiện nay. "Beef" kể câu chuyện hai người nhập cư gốc Á "mắc kẹt" trên đất Mĩ vì những khác biệt mà họ không thể thích nghi, dẫn đến hệ lụy về tính nam độc hại, khủng hoảng căn tính...
Ở hạng mục Nữ diễn viên phụ (phim điện ảnh), diễn viên da màu Da'Vine Joy Randolph chính thức trở thành "awards sweeper" (người càn quét các giải thưởng) khi giành tượng vàng với vai diễn bà mẹ mất con trong "The Holdovers". Trước đó, Randolph cũng thắng hầu hết các giải thưởng lớn nhỏ tại Mỹ, vượt qua nhiều ứng cử viên sáng giá như Emily Blunt, Julianne Moore... Da'Vine Joy Randolph sinh năm 1986, tham gia diễn xuất từ những năm 2010 nhưng chủ yếu nổi bật trên sân khấu kịch, hoặc phim truyền hình. Vai diễn trong "The Holdovers" đánh dấu bước tiến quan trọng trong sự nghiệp của Randolph và cũng có thể là chiến thắng trọng điểm cho bộ phim vốn yếu thế cạnh tranh ở các hạng mục quan trọng khác.
Tại hạng mục Nữ chính kịch hay nhất, đúng như dự đoán, Lily Gladstone thắng giải với "Killers of the Flower Moon" của Martin Scorsese, nối dài chuỗi thành tích của cô ở các giải "tiền Oscar" sắp tới. Trong phim, Lily thủ vai một phụ nữ trẻ thuộc bộ tộc Osage, trải qua cuộc hôn nhân hạnh phúc ảo với người chồng tham vọng. Ngoài đời, Lily là người dân tộ Piegan Blackfeet, Nez Perce có dòng dõi và nguồn gốc rất đặc biệt, mang tính lịch sử. Những yếu tố này, cộng với khả năng diễn xuất nội tâm, Lily được kì vọng tạo nên kì tích tại Oscar năm nay.
An toàn hay cũ kĩ?
Nhìn chung giải thưởng Quả cầu vàng được trao một cách ôn hòa, kết quả không quá gây tranh cãi nhưng gọi là đột phá hoặc tạo cảm hứng thì chưa hẳn! Giải thưởng vẫn khá dễ đoán và có phần an toàn, đơn cử ở hạng mục Nam diễn viên phụ - Charles Melton - một diễn viên lai Hàn Mỹ, thắng hầu hết các giải thưởng tại các Hiệp hội phê bình cho "May December", vẫn trượt giải trước gương mặt quen thuộc Robert Downey Jr. (phim "Oppenheimer") trong khi vai diễn có phần vừa vặn với Jr. thì với Melton, vai một thanh niên lấy vợ là... mẹ bạn học mình cùng phân cảnh cuối gây sốc, đáng lẽ nên giành tượng vàng vì nỗ lực đáng ghi nhận cho một vai diễn khó. Tuy nhiên hạng mục Nam diễn viên phụ có thể gọi là cạnh tranh, khi ứng viên sáng giá không kém Charles Melton là Ryan Gosling (phim "Barbie") cũng đành ngậm ngùi ra về tay trắng khi vai của anh, và cả ca khúc anh trình diễn - "I'm Just Ken" không thể chạm tay tới chiến thắng.
Trong khi tượng vàng dành cho Christopher Nolan được đánh giá là xứng đáng nhưng an toàn, nhà làm phim 1970 này từng giành 6 đề cử Quả cầu vàng nhưng chưa từng chiến thắng nên có lẽ đây là cơ hội hiếm hoi để Quả cầu vàng tôn vinh anh, sau nhiều tác phẩm hấp dẫn, và Nolan cũng mượn cơ hội này để tôn vinh người bạn đã mất - Heath Ledger khi cả hai từng hợp tác thành công với "The Dark Knight" - tác phẩm đưa Nolan lên đỉnh vinh quang chục năm trước. Với "Oppenheimer", Nolan chứng tỏ bản lĩnh kể chuyện với một đề tài khó như... chế tạo bom nguyên tử, dù mang thời lượng ba tiếng, "Oppenheimer" vẫn mang về doanh thu đáng mơ ước - 957 triệu USD toàn cầu dù đối đầu trực tiếp với "Barbie". Bằng kết quả này, Christopher Nolan hiện là ứng viên thắng giải Oscar sáng giá nhất, cho cả hạng mục này, bất chấp đối thủ của anh đều "nặng kí", bao gồm Martin Scorsese, Yorgos Lanthimos thậm chí cả Justine Triet (nếu tất cả cùng có đề cử Oscar).
Điểm sáng đáng ghi nhận thuộc về giải thưởng vinh danh các tác phẩm bom tấn (có thể ăn khách hoặc không) trình chiếu tại rạp trong năm vừa qua. Đây được cho là động thái cần thiết để khích lệ các nhà làm phim thuần thương mại, bất chấp tư duy xem phim rạp đang dần thay đổi, và chúng ta đã chứng kiến các "bom xịt" được đầu tư nội dung, hình ảnh, kĩ xảo, ngôi sao... nhưng vẫn thất bại tại mặt trận phòng vé. Nỗ lực phục hồi uy tín cho phim rạp khi phim trực tuyến bùng nổ, có thể giúp Quả cầu vàng có thêm lượng người hâm mộ mới. Giải thưởng này, năm đầu tiên, thuộc về "Barbie" - phim ăn khách nhất Bắc Mĩ với hơn 1,4 tỷ USD doanh thu vượt xa các tác phẩm như "John Wick 4", "Mission: Impossible 7", "Spider-Man: Across the Spider-Verse"...
Bất ngờ và tiếc nuối
Không như Oscar hay các giải thưởng điện ảnh khác, Quả cầu vàng thú vị nhờ việc chia hai hạng mục Drama (chính kịch) và Comedy / Musical (hài/ nhạc kịch) cũng như phân loại phim điện ảnh và truyền hình, vì vậy không ít lần đêm trao giải chứng kiến một diễn viên hai lần được đọc tên, thậm chí giành chiến thắng cả hai (như trường hợp hi hữu của Kate Wisnlet năm 2009 hay Helen Mirren năm 2007...). Năm nay, Emma Stone là diễn viên duy nhất có hai đề cử ở hạng mục điện ảnh với "Poor Things" và truyền hình với "The Curse". Trong khi "The Curse" bị chê bai thậm tệ thì "Poor Things" được khen ngợi hết lời, đồng thời giúp Stone chiến thắng vượt qua nàng Barbie - Margot Robbie, Jennifer Lawrence, Natalie Portman... tại hạng mục Nữ chính phim hài/ nhạc kịch. Đây là tượng vàng thứ hai của Stone trong số 8 đề cử cô lần lượt nhận được từ năm 2011 đến nay. Năm 2017, Emma Stone cũng từng thắng cùng hạng mục này với "La La Land" nhưng trái ngược hoàn toàn với phim ca nhạc lãng mạn kia, "Poor Things" chứng tỏ đẳng cấp và bản lĩnh thật sự của diễn viên 1988 khi cô lột xác ngoạn mục với màn trình diễn vừa khó, vừa can đảm - trở thành một đứa trẻ trong hình hài phụ nữ, khát khao khám phá tính dục!
Ấn tượng hơn, với vai trò nhà sản xuất - Emma Stone cùng đạo diễn Yorgos Lanthimos san sẻ chiến thắng quan trong tại hạng mục Phim hài/ nhạc kịch hay nhất với "Poor Thinsg" trong khi phải cạnh tranh với "Barbie", "The Holdovers"... Đây là tượng vàng thứ hai của Stone trong đêm, và báo hiệu cho hành trình giành Oscar thứ hai của cô rộng mở. Nhưng trước đó, Stone vẫn cần vượt qua đối thủ đáng gờm là Lily Gladstone - người đang cạnh tranh khốc liệt với Stone ở các giải Hiệp hội phê bình lớn nhỏ tại Mỹ.
Đáng tiếc nhất là nhà sản xuất âm nhạc kiêm nhạc sĩ Mark Ronson, dù được đề cử đôi với hai ca khúc nhạc phim "Barbie" nhưng cả "Dance The Night" và "I'm Just Ken" đều trượt giải về tay Billie Eilish với ca khúc "What Was I Made For?" cũng thuộc về phim "Barbie". Tuy nhiên đây là chiến thắng dễ đoán, giấc mộng Oscar của Mark Ronson cũng có khả năng khép lại ở đây. Các đề cử đôi, thậm chí ba chủ yếu thuộc về các đạo diễn kiêm biên kịch chính bộ phim của họ - Celine Song với "Past Lives" hay Greta Gerwig với "Barbie" và Bradley Cooper với "Maestro"...
Ngoài ra, bộ phim tâm lý có yếu tố "hài đen" là "May December" và "Past Lives" đều trắng tay dù nhận được nhiều sự bàn tán của dân tình yêu phim suốt thời gian ra mắt. Tuy vậy có thể những tranh cãi xoay quanh các nhân vật hư cấu trong "May December" lẫn tính lãng mạn hóa trong "Past Lives" đã khiến các nhà phê bình khó tính từ chối bầu chọn. Khép lại mùa giải thứ 81, bộ phim ăn khách nhất năm - "Barbie" chỉ mang về hai giải, trong khi "Oppenheimer" thắng năm giải cho thấy Quả cầu vàng đang dành sự ưa chuộng cho các tác phẩm chắc tay, có yếu tố tâm lý, cùng những màn trình diễn đẳng cấp.
Phim chính kịch hay nhất: Oppenheimer
Phim hài/ nhạc kịch hay nhất: Poor Things
Nam chính kịch xuất sắc nhất: Cillian Murphy (Oppenheimer)
Nữ chính kịch xuất sắc nhất: Lily Gladstone (Killers of the Flower Moon)
Nam chính hài/ nhạc kịch xuất sắc nhất: Paul Giamatti (The Holdovers)
Nữ chính hài/ nhạc kịch xuất sắc nhất: Emma Stone (Poor Things)
Nam phụ xuất sắc nhất: Robert Downey Jr. (Oppenheimer)
Nữ phụ xuất sắc nhất: Da'Vine Joy Randolph (The Holdovers)
Đạo diễn xuất sắc nhất: Christopher Nolan (Oppenheimer)
Biên kịch xuất sắc nhất: Justine Triet và Arthur Harari (Anatomy of a Fall)
Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất: Anatomy of a Fall (Pháp)
Phim hoạt hình hay nhất: The Boy and the Heron
