Adolescence - Tội ác đáng sợ từ tính nam độc hại?
Loạt phim ngắn tập đang gây "sốt" toàn cầu với điểm phê bình vượt ngưỡng, cùng hai tuần đứng đầu lượt xem trên Netflix. Điều gì khiến bốn tập phim tội phạm thiếu niên này hấp dẫn?
Ngày không bình thường
Gần sáu giờ sáng, khi cả thị trấn nhỏ đang chìm vào giấc ngủ, Eddie trở về nhà sau ca trực xuyên đêm. Gia đình Miller của ông đúng tiêu chuẩn một cậu con trai 13 tuổi và con gái lớn đang sắp bước vào trung học. Eddie và vợ Lisa có cuộc sống vừa đủ, khi họ rời xa quê hương khắc khổ để tìm kiếm tương lai cho các con. Thế nhưng, có lẽ đó cũng là buổi sáng khó quên nhất cuộc đời Eddie, khi cảnh sát ập vào nhà bắt giữ cậu con trai Jamie với cáo buộc giết người!
Eddie nói với sĩ quan cảnh sát rằng anh chưa từng vào sở cảnh sát, chưa từng phạm tội và chẳng biết làm sao để bảo vệ con mình. Eddie đã đúng, ngay cả việc anh đã lầm tin chính đứa con mà anh nhất mực yêu thương, bảo bọc tới độ muốn gây hấn khi các nhân viên sở cảnh sát muốn kiểm tra toàn diện cậu bé. Một đoạn băng ghi hình CCTV cho thấy Jamie đã sử dụng dao sát hại Katie - một cô gái học cùng trường, gần như phá vỡ rào chắn giữa hai cha con...
Gia đình Miller không chỉ đối diện với mất mát to lớn từ cái chết của một cô gái vị thành niên, mà con trai họ cũng có nguy cơ chịu hình phạt nghiêm khắc. Nhưng trên hết, động cơ tội ác của Jamie là gì, ngay cả bản thân Eddie, Lisa và thậm chí hai sĩ quan cảnh sát là Luke và Misha cũng ôm đầu chịu trận. Vì sao một đứa trẻ có học lực xuất sắc, tính tình hiền hậu, lại có thể vung 7 nhát dao chí mạng?
Ký tự tuổi teen
Trong lúc bế tắc đi tìm mục đích thật sự của cái ác, thanh tra cảnh sát Luke đã được "khai sáng" bằng cuộc gặp bất ngờ giữa anh và con trai độc nhất Adam - người cũng học chung trường với Jamie. Theo đó, Luke lờ mờ nhận ra nguyên nhân sâu xa của cuộc xung đột đẫm máu kia đến từ những vấn đề rất đỗi con người: bắt nạt học đường, dựa trên một hệ tư tưởng độc hại về "Incel" ám chỉ tình trạng "độc thân không tự nguyện"; cũng như quy tắc Pareto "80/20" trong hẹn hò nhằm vào các thanh niên ưu tú (20%) mà hầu hết phụ nữ (80%) mong muốn làm quen.
Jamie không nằm trong 20% thiếu sổ đó, và đó là lý do để anh bị Katie cùng đám bạn của mình "tấn công tinh thần" trên mạng xã hội. Thực tế "Incel" và "80/20" có tồn tại, nó còn được biết tới với cụm từ "manosphere", dù nó chỉ là tiểu cộng đồng trên mạng nhưng nhiều thành viên trẻ tuổi đã biết tới và hưởng ứng nhiệt tình, cả một nhân vật có tầm ảnh hưởng (và được nhắc trong phim) là Andrew Tate cũng cổ vũ cho tư tưởng này. Liệu đó có phải là lí do Jamie bộc phát tội ác?
"Adolescence" tiếp diễn với sự kiện về sự hiện diện của nhà tâm lý học Briony Ariston, người nhận lời đào sâu vào trong tâm trí Jamie, 7 tháng sau khi bị kết án giết người. Từ đây, người xem, và có lẽ là cả Eddie lẫn Lisa, mới thông suốt về con trai họ - Jamie, dòng suy nghĩ phức tạp của một cậu bé thông minh, nhưng luôn mắc kẹt trong thế giới nội tâm bị hỏng, vô hình trung chịu sự tác động từ người bố Eddie của mình. Từ đây, câu chuyện dần hé lộ sự thật đằng sau bi kịch "Adolescence" - suy cho cùng, vẫn là cách dạy dỗ và "nhìn thấu" con trẻ từ các bậc làm cha mẹ.
Bốn cú "one-shot" để đời!
Kéo dài bốn tập, "Adolescence" gây ấn tượng đầu tiên nhờ cách lựa chọn quay phim chỉ bằng một cú máy. Điều này có nghĩa, bất kỳ sai sót nào xảy ra trong quá trình ghi hình có thể khiến tận phim phải quay lại từ đầu. Đạo diễn Philip Barantini đã lựa chọn cách rủi ro để thực hiện phim, nhưng chính sự liều lĩnh này đã tạo cho tác phẩm cái nhìn chân thực, người xem như được là một phần sự kiện, "đi theo" Jamie và những người liên quan, từ từ bóc tách những mảng xám trong tâm trí phức tạp của con người nói chung.
Ngay từ đầu, "Adolescence" đã ngầm xác định đây không phải là một phim hình sự ngập tràn bất ngờ (twist) mà thiên về tâm lý giật gân, khai thác yếu tố thần kinh nhiều hơn. Vì lẽ đó, khán giả không nên kỳ vọng một kịch bản lắt léo, giàu sáng tạo từ "Adolescence". Nhưng nhìn chung, chính các cú máy "one-shot", cảnh quay tròn trịa đã đủ sức mạnh khiến người xem căng thẳng, hồi hộp chờ đợi uẩn khúc phía trước.
Nhắc tới "one-shot", phải nhắc tới màn thể hiện xuất sắc của Stephen Graham - người thủ vai Eddie, cũng là đồng tác giả loạt phim, người thể hiện sự day dứt vì vô tình tác động tới con trai do sự bảo ban sai lầm. Nhưng đặc biệt nhất có lẽ vẫn là diễn viên "nhí" Owen Cooper, người thủ vai Jamie, có phần trình diễn xuất thần, đặc biệt ở trong tập 3 của loạt phim. Không chỉ giữ mạch cảm xúc, thuộc thoại, mà diễn xuất của Cooper còn chân thực và gây ám ảnh với ánh mắt chất chứa nhiều điều, cùng ngôn ngữ cơ thể hỗn độn, khó đoán, tổng hòa thành phần hóa thân hoàn hảo. Tất nhiên, bạn diễn Erin Doherty cũng xuất sắc không kém.
Cũng trong tập 3, những rào cản tâm lý kiên cố của nhân vật Jamie, cuối cùng cũng sụp đổ trước nhà tâm lý học Briony. Nhưng đằng sau đó là khoảng trống thinh lặng đáng sợ, mà không chỉ Briony, còn là bố mẹ Jamie và cả những khán giả đang có trong mình thiên chức làm bố mẹ, bởi mọi thứ đều xuất phát từ sự thờ ơ, lãnh đạm của bố mẹ đối với các đứa con đang tuổi dậy thì. Jamie bối rối quanh bản dạng giới, khiến cậu rơi vào hoảng loạn và phẫn nộ, bởi từ trong sâu thẳm, Jamie đã có những suy nghĩ lệch lạc về giới, luôn sợ sệt về việc bị chán ghét từ... phụ nữ. Cậu bé luôn tự khẳng định mình là "trai thẳng", nhưng cách cậu đối diện với phụ nữ, các cô bạn gái... lại cho thấy tính nam độc hại trong việc coi thường phụ nữ, hạ thấp họ và luôn cho mình là kẻ đáng tin, đáng yêu.
"Adolescence" không chỉ giéo hồi chuông cảnh báo về bạo lực học đường, bắt nạt học đường (trong phim có một cảnh quay ấn tượng về cô bạn học của nạn nhân Katie), mà sâu xa hơn, là "vỗ vai" các bố mẹ đang có con cái tới tuổi sử dụng mạng xã hội. Những đứa trẻ bất ổn tiềm tàng, mượn mạng xã hội để thể hiện cái tôi lệch lạc mà nếu không kịp ngăn cản, mọi sự cố đều có thể dẫn đến bi kịch như gia đình Miller.
