Mọi người ngồi cạnh nhau, dùng kí ức để “cứu” sống lại chiếc máy dệt làm nên thổ cẩm Ê-đê

Có những ngày chúng mình rong ruổi trên những ngọn đồi để tìm cây Krum như những kẻ khờ mộng mơ, đi tìm khu vườn nhỏ ở phía Tây mặt trời để gieo những hạt bông cổ hiếm hoi còn sót lại.

Những bước chân không nặng nhọc, chúng mình như trở thành những nhân vật trong một cuốn truyện tranh nào đó và đang trong hành trình tìm những manh mối, chấp vá chúng để dệt lại câu chuyện đằng sau tấm vải thổ cẩm của người Ê-đê xưa.

Chúng mình tìm đến các bác nghệ nhân để học cách làm sợi, nhuộm màu, phục chế lại các loại máy. Máy tách hạt, máy kéo sợi “được” cất đi hơn nửa đời người, chúng bị mạng nhện bám đầy và chẳng còn sức sống.

Các bác nghệ nhân giúp chúng mình phục chế các loại máy. Mọi người ngồi cạnh nhau tỉ mẩn dùng kí ức để “cứu” chúng sống lại. Khi những âm thanh cót két đầu tiên của máy tách hạt vang lên, bác gái bỗng cất tiếng cười giòn giã như một đứa trẻ. Chúng mình bất ngờ và hỏi bác vì sao bác cười thế, bác bảo “Lâu lắm rồi bác mới được nghe lại âm thanh này, cũng hơn 40 năm rồi!”.

Tiếng cười của bác cũng chính là dấu hiệu mà “vũ trụ” muốn nhắn với chúng mình rằng “Hãy cùng nhau dệt lại câu chuyện của thổ cẩm Ê-đê khi chúng ta còn là những người trẻ.”

2020 là một năm đầy những thay đổi và sự không ổn định, đây cũng là năm Ede Yarns bắt đầu hành trình đi tìm, khôi phục, lưu giữ và phát triển “thổ cẩm nguyên bản” của người Ê-đê. Nền văn hoá của Tây Nguyên hiện lên sống động qua từng tấm vải, những đường chỉ màu nhuộm thoảng mùi thơm cây cỏ. Những câu chuyện tưởng chừng như sắp tan đi được kịp thời níu giữ và kể lại qua những nếp nhăn, những miệng cười. Và khi tấm vải nguyên bản đầu tiên được hồi sinh sau ngần ấy năm, lúc ấy quá khứ - hiện tại – tương lai như chạm vào nhau, như hòa quyện làm một.
---

Ede Yarns là dự án khôi phục phương pháp làm sợi và nhuộm nguyên bản của đồng bào Ê-đê tại Đắk Lắk. Bài viết được ghi lại từ lời kể của những nhà đồng sáng lập. 

"Làm điều gì đó đi" là series những câu chuyện nhỏ, những đóng góp bình dị, những điều bỗng dưng một hôm muốn và làm mà thấy thật hạnh phúc và có ý nghĩa. Tập này được mang đến bởi Ede Yarns. Tìm hiểu thêm thông tin chi tiết tại https://www.facebook.com/Ede-yarns-110748777267915