Digital Minimalism: Tập sống tối giản và hài hòa trên mạng xã hội

Digital Minimalism, chủ nghĩa tối giản số, là một biện pháp có thể ngăn ngừa tình trạng mất kiểm soát và sa đà trên các trang mạng xã hội.

Khái niệm Digital Minimalism được khởi xướng bởi tác giả nổi tiếng Cal Newport. Trước đó, ông đã viết cuốn sách mang tính đột phá Deep Work về chủ đề công việc.  

Theo Cal, Digital Minimalism là triết lý sử dụng công nghệ, với ý tưởng bạn sẽ tập trung thời gian trực tuyến vào một lượng hoạt động được chọn lựa cẩn thận và mang tính tối ưu nhất. 

Với định nghĩa này của Cal, mục đích của Digital Minimalism nằm ở chỗ bạn chủ động lựa chọn trong cách làm việc trên các nền tảng số. Điều này sẽ giúp bạn kiểm soát tốt hơn thời gian sử dụng công nghệ, đồng thời có thể loại bỏ những ứng dụng không cần thiết. 

Tại sao bạn lại cần Digital Minimalism lúc này? Vì đây là một tư duy và phương pháp tốt để chiến đấu với sự tấn công ồ ạt của công nghệ trong cuộc sống hiện nay. Trong khi đó, xu hướng WFH (làm việc tại nhà) sẽ còn gia tăng trên thị trường lao động trong và sau đại dịch Covid-19. Những Digital Nomads đã trở thành bình thường mới. 

Nếu chúng ta không thể thay đổi được môi trường xung quanh, chúng ta chỉ có thể lựa chọn cách “sống chung với lũ” bằng việc học cách sống hài hoà với môi trường công nghệ. Digital Minimalism nếu được thực hành một cách hiệu quả sẽ giảm bớt lãng phí thời gian, tâm trí và tập trung vào những điều mang lại giá trị cho cuộc sống của bạn. 

Để thật sự áp dụng Digital Minimalism một cách hiệu quả và tối ưu nhất, chúng ta cần tuân theo 3 nguyên lý hoạt động của triết lý này: 

1. Cái giá của sự bừa bãi

Bạn cần hiểu rằng việc sử dụng thời gian một cách bừa bãi sẽ đem đến những hậu quả tiêu cực cho bản thân. Những thiết bị, ứng dụng hay dịch vụ trên nền tảng số. Không chỉ tiêu tốn thời gian lãng phí mà còn khiến bạn trở nên mệt mỏi, mất kiểm soát. Đồng thời không tận dụng được tối đa lợi ích mà các công cụ đó đem lại.  

2. Sự tối ưu là quan trọng 

Điều đầu tiên mà một Digital Minimalist trước khi đưa ra quyết định theo đuổi một công nghệ mới sẽ cân nhắc đó chúng sẽ đem lại giá trị gì cho họ. Thêm nữa chúng sẽ giúp tối ưu công việc hay cuộc sống của họ như thế nào. Cần đưa ra những suy nghĩ cẩn thận về cách sẽ dùng chúng. 

3.Sự chú tâm đem lại sự hài lòng

Sự cam kết và chủ động lựa chọn cũng như gắn kết với những công nghệ sẽ khiến người thực hành cảm thấy hài lòng hơn. Thay vì bị công nghệ chi phối, giờ đây bạn làm chủ công nghệ.

Vậy là bạn đã nắm rõ các nền tảng của triết lý tối giản không gian số. Giờ bạn có thể bắt tay vào dọn dẹp và tái tạo lại nếp sống mới cho riêng mình. Để làm được điều đó bạn sẽ cần theo đuổi quy trình Digital Declutter (cũng tương tự như khái niệm Digital Detox) dưới đây: 

1. Khoảng nghỉ: Hãy dành ra 30 ngày (hoặc ngắn hơn, tuỳ theo thời gian thực tế mà bạn có) để thật sự dọn dẹp không gian số của mình. 

Mẹo: Trong 30 ngày, hãy kiểm tra xem đã tiêu tốn bao nhiêu thời gian vào mạng xã hội hay những ứng dụng không cần thiết. Bạn có thể sử dụng ứng dụng theo dõi thói quen sử dụng điện thoại như Digital Wellbeing, Stay Free... Sau đó hãy loại bỏ các ứng dụng thừa thãi ngay lập tức. 

2. Tái khám phá và lựa chọn: Trong 30 ngày này, hãy rà soát một loạt tất cả các hoạt động số của mình, bao gồm - các ứng dụng, các thiết bị số, các dịch vụ số mà bạn đang đăng ký (newsletters, netflix, spotify…). Điều cần để ý trong bước này là hãy lựa chọn những hoạt động khiến bạn cảm thấy thật sự hài lòng và ý nghĩa. 

3. Thiết lập hệ thống mới: Vào những ngày cuối cùng, bạn đưa ra quyết định lựa chọn những ứng dụng, hoạt động số nào từ giờ sẽ tiếp tục trong cuộc đời bạn. Bạn không cần phải nghe theo lời khuyên của ai đó về một ứng dụng được cho là “hiệu quả nhất”. Những hoạt động này hỗ trợ cho các giá trị cuộc sống theo cách của riêng bạn, do đó bạn cần hình dung sẽ sử dụng chúng một cách tối đa như thế nào. Để hệ thống mới được trơn tru và hiệu quả hơn, bạn cũng có thể áp dụng các mẹo tránh xao lãng dưới đây. 

Mẹo: 

1.Tắt notifications và âm thanh không cần thiết trên điện thoại sẽ giúp bạn tối thiểu được những xao lãng có thể ảnh hưởng tới chất lượng làm việc. 

2.Dừng đăng ký newsletters thật sự không cần thiết - hãy thành thật, bạn đã “tiện tay” đăng ký nhận newsletter từ bao nhiêu trang điện tử khác nhau? và thật sự ĐỌC chúng? Hãy bỏ đăng ký và chỉ lựa chọn vài trang thật sự hữu ích cho công việc sẽ giúp email của bạn trở nên gọn gàng hơn rất nhiều.

3. Giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội: cách tốt nhất để không bị cuốn trôi vào những dòng thông tin được cập nhật hàng giây trên mạng xã hội là giới hạn thời gian cho nó. Hãy thử ứng dụng Digital Welling và đặt hẹn giờ tự động ngắt sử dụng mạng xã hội khi hết thời gian.  

4. Tìm kiếm hoạt động lắp vào chỗ trống: khi hệ thống mới đã được xác lập, bạn sẽ có nhiều thời gian hơn so với trước kia. Hãy tìm kiếm các hoạt động thay thế lành mạnh giúp thoát khỏi thế giới số. Ví dụ: áp dụng digital detox thường xuyên hơn, tăng thời gian giao tiếp xã hội ngoài đời, dẹp chiếc điện thoại sang một bên và tăng các hoạt động ngoài trời.