Trước Naomi Campbell, từng có một siêu mẫu da màu làm khuynh đảo thế giới

Dù ở trong hay ngoài ngành thời trang, không ai trong chúng ta còn lạ lẫm với những siêu mẫu đình đám nổi danh từ thập niên 90 đến nay như Naomi Campbell, Tyra Banks, Cindy Crawford hoặc Kate Moss. Dưới ánh hào quang rực rỡ ấy, dường như những tên tuổi gạo cội trong ngành thời trang có vẻ xa lạ với chúng ta ngày nay (kể cả với người trong hay ngoài giới thời trang), đó là những cái tên như Donyale Luna, Berverly Johnson,... 

Quay ngược lại một vài thập kỷ, năm 1974, lịch sử thời trang xác lập một dấu mốc mới. Cô gái 22 tuổi Berverly Johnson trở thành siêu mẫu da màu đầu tiên xuất hiện trên bìa tạp chí Vogue British danh tiếng. Ấy vậy mà, trước cả Berverly Johnson, chúng ta có đã có Donyale Luna. Cô được coi là người tiên phong trong làng thời trang, và thành tựu của Luna gián tiếp mở ra cánh cửa cơ hội cho thế hệ người mẫu mà chúng ta đều biết như Campbell, Banks, Johnson, Karen Alexander và thậm chí cả những người mẫu da màu ngày nay như Anok Yai, Adut Akech và Winnie Harlow.

Nối lại những đứt gãy quá khứ, những di sản mà Donyale Luna để lại, thu hẹp khoảng cách kiến ​​​​thức cho những người yêu thời trang trong tương lai - đó là lý do khiến HBO Max thực hiện bộ phim tài liệu mới nhất "Donyale Luna: Super Model". 

Bộ phim được coi là một dự án khiêu khích và mạo hiểm của HBO, khi lướt trong danh sách cả trăm phim trên trang chiếu phim trực tuyến, chưa chắc người ta có thời gian dừng lại và tò mò về tựa phim: Donyale Luna là ai?

Donyale Luna - tên thật là Peggy Ann Freeman - sinh năm 1945 tại Detroit. Với chiều cao hơn 180cm, đôi chân dài và những đường nét tuyệt đẹp, cô bắt đầu hành trình làm người mẫu từ năm 18 tuổi. Cô được nhiếp ảnh gia thời trang David McCabe phát hiện vào năm 1963, chính ông là người thuyết phục Luna chuyển đến New York chưa đầy một năm sau đó. Chấp nhận rủi ro, sự nghiệp của Luna gần như thành công ngay lập tức.

Vào tháng 1 năm 1965, cô là người mẫu da màu đầu tiên xuất hiện trên trang bìa của Harper's Bazaar. Yếu tố chủng tộc, tiếc thay, không được tô đậm trong trang bìa minh họa này, phần do phản ứng gay gắt của nhà tài trợ và khán giả lúc bấy giờ trước một phụ nữ da màu. Dù có sự nghiệp tươi sáng và quyền lực, ngay cả Luna cũng không thể thoát khỏi sự phân biệt chủng tộc ở Mỹ, thậm chí còn hơn thế nữa trong bối cảnh Phong trào Dân quyền đang diễn ra.

Thế là Luna quyết định rời khỏi Mỹ vào tháng 3/1966, và tiếp tục phát triển và dành phần lớn thời gian ở châu Âu. Ở nước Anh, Luna tạo nên lịch sử khi trở thành siêu mẫu da màu đầu tiên lên trang bìa tạp chí Vogue năm 1966.

Tuy nhiên, ngay cả ở bên kia đại dương, các nước Châu Âu cũng phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn chủng tộc. Luna nhiều lần bị từ chối trong các buổi casting, bị nhiều nhà xuất bản lãnh đạm và không được truyền thông hỗ trợ trong những ngày mới vào nghề. 

 Luna không mất nhiều thời gian để tự ti hay mặc cảm về chủng tộc. Thông qua thời trang và lối sống, Luna thể hiện sự độc đáo, không bị dán nhãn theo những định kiến về chủng tộc và luôn xuất hiện như "một tạo vật thanh tao": giọng nói hấp dẫn, cử động uyển chuyển, sự huyền bí có chủ ý, đeo kính áp tròng màu xanh trên nền da nâu tự nhiên - tất cả những lựa chọn khiến cô 'slay' nhất có thể.

Nhiếp ảnh gia thời trang Bill Cunningham từng bày tỏ về Luna: "Cơ thể cô ấy chuyển động như một con báo, cánh tay, đôi cánh của một loài chim kỳ lạ…Khán giả đáp lại bằng những tràng pháo tay vang dội - vì màn trình diễn của người mẫu chứ không phải trang phục của các nhà thiết kế. Đó là sự ra đời của một kỷ nguyên thời trang mới - kỷ nguyên của buổi biểu diễn ngoạn mục sánh ngang với bất kỳ buổi biểu diễn nào trên sân khấu Broadway."

Cuộc sống của Luna là một mạng lưới và dòng chảy hấp dẫn. Một mặt là tận cùng hào nhoáng, thể hiện trong vòng tròn xã hội của Luna, những bộ hình chụp bởi các nhiếp ảnh gia thời trang nổi tiếng như Richard Avedon, Helmut Newton và David Bailey, và cuộc đời cô trải dài khắp London, Paris và Rome. Cuối cùng, Luna lọt vào mắt xanh của giới tinh hoa nghệ thuật. Cô xuất hiện trong các bộ phim do Andy Warhol và Federico Fellini, và trở thành một trong những nàng thơ của danh họa Salvador Dali.