Oscar 2024: Thấy gì từ các đề cử danh giá nhất hành tinh?

Tác phẩm của đạo diễn "ăn khách" Christopher Nolan không nằm ngoài dự đoán, trở thành ứng viên hàng đầu cho giải Phim hay nhất khi mang về số đề cử kỷ lục, vượt qua cả "bom tấn nghệ thuật" của đạo diễn gạo cội Martin Scorsese là "Killers of the Flower Moon" và "bom tấn phim Hè" - Barbie của Greta Gerwig. "Oppenheimer" là hiện tượng phim ảnh Hollywood nổi bất nhất nhì năm qua, khi "cứu sống" mùa phim Hè thảm bại chưa từng có ở Hollywood, và dù đối đầu trực tiếp với "Barbie" khi cùng ra rạp vào tháng 7, nhưng hiệu ứng viral từ người hâm mộ không những không chia rẽ các rạp phim mà còn giúp cả hai bộ phim này mang về doanh thu kỷ lục: "Oppenheimer" với 955 triệu USD và "Barbie" với 1,4 tỷ USD!

Nếu "Barbie" thuộc tuýp phim giải trí, dễ xem, có yếu tố hài hước, âm nhạc... thì "Oppenheimer" lại tạo nên kỳ tích bởi phim có thời lượng dài hơn 3 giờ, chủ yếu là các xung đột tâm lý và rất ít cảnh giải trí, khoảnh khắc "cháy nổ" duy nhất của phim chỉ kéo dài vài phút ngắn ngủi. Nhìn chung, người hâm mộ yêu thích "Oppenheimer" bởi vì họ yêu thích phong cách làm phim của Nolan - "chiến thần" của dòng phim giải trí chất lượng cao. Với 13 đề cử, "Oppenheimer" vượt qua "Everything Everywhere All at Once" với 11 đề cử năm ngoái và "The Power of the Dog" với 12 đề cử năm 2021! 

Trong danh sách 10 Phim hay nhất năm, ngoài ba cái tên vừa liệt kê, chúng ta chứng kiến sự xuất hiện thú vị của "Past Lives" - phim đầu tay duy nhất lọt vào đề cử, tuy khả năng chiến thắng gần như bằng 0 nhưng đây được cho là sự kiện quan trọng đối với nhà làm phim gốc Hàn Celine Song và cuốn phim tình cảm lãng mạn kể về duyên phận này. Ngoài đề cử Phim hay nhất, "Past Lives" còn mang về thêm đề cử ở hạng mục Kịch bản gốc - tuy nhiên chiến thắng cũng khá xa tầm tay vì "The Holdovers" gần như nắm chắc giải này. "The Holdovers" cũng góp mặt trong tổng số 10 phim, mang về 5 đề cử quan trọng trong đó có giải Nam chính xuất sắc nhất cho Paul Giamatti - một trong những tài tử quen thuộc của dòng phim hài duyên dáng. 

Xếp sau "Oppenheimer" về số lượng đề cử là "Poor Things" của đạo diễn Yorgos Lanthimos - nhà làm phim Hy Lạp nổi tiếng nhất Hollywood hiện nay, và được đánh giá là đạo diễn ngoại quốc có sự nghiệp thành công nhất nhì tại Hollywood, chỉ xếp sau Alfonso Cuarón và Alejandro González Iñárritu. Dù chưa từng thắng tượng vàng nào trong số 6 đề cử bao gồm hai đề cử năm nay, Lanthimos được chú ý nhờ có duyên làm việc với các diễn viên nữ, lăng-xê thành công họ ở các dạng vai độc đáo, ấn tượng, bao gồm ba đề cử và một thắng giải cho "The Favourite" năm 2019 và hai đề cử cho "Poor Things" mà trong đó Emma Stone tràn trề hi vọng ẵm tượng vàng lần hai sau "La La Land". 

Đâu đó nói rằng để được đề cử/ hoặc và chiến thắng tượng vàng, hãy lựa chọn hai mục tiêu: biến hóa ngoại hình và trở thành nhân vật huyền thoại. Điều này đã được minh chứng rằng sau bao năm, Oscar luôn san sẻ quan điểm với các diễn viên khi họ có những màn hóa thân lột xác, hoặc thủ vai chính trong các phim tiểu sử. Chúng ta từng chứng kiến chiến thắng của Jessica Chastain - Will Smith (2021), Renée Zellweger (2019), Olivia Colman - Rami Malek (2018), Gary Oldman (2017), Leonardo DiCaprio (2015), Eddie Redmayne (2013)... tất cả họ đều đảm nhận những nhân vật có thật, hoặc như trường hợp Dương Tử Quỳnh hay Brendan Fraser năm ngoái cũng là kiểu chuyển hóa hết mình, qua nhiều sắc thái cảm xúc, trạng thái biểu cảm và cả tạo hình...

Chưa biết kết quả Oscar năm nay ra sao, nhưng nhìn vào đề cử, có thể thấy rõ AMPAS vẫn rất yêu các nhân vật có thật và truyền cảm hứng: Annette Bening thủ vai Diana Nyad - một nhà hoạt động, vận động viên bơi đường dài... kết thúc hành trình 45km trên mặt biển, trong "Nyad"; hay Colman Domingo trở thành Bayard Rustin - nhà hoạt động vì nhân quyền, bình đẳng giới cho người đồng tính, trong "Rustin"... Vì sao lại nhắc hai cái tên này? Bởi cả "Nyad" và "Rustin" đều không phải những phim nổi bật, được yêu thích hoặc nhận sự ủng hộ từ giới chuyên môn lẫn khán giả. Từ chục năm trở lại đây, các phim tiểu sử ít nhiều mất dần sức hút, khán giả gần như chỉ còn lưu tâm tới các tác phẩm có phong cách kể chuyện thú vị, mới lạ hơn như "Jackie" (2016), "I, Tonya" (2017) hay "Jocker" (2019). Ngạc nhiên thay là những phim tiểu sử theo phong cách truyền thống, dễ xem lại thắng áp đảo, điều này cho thấy các thành viên AMPAS đa số lớn tuổi, và họ thích những gì cổ điển hơn, nên không quá ngạc nhiên khi họ đề cử "Rustin" và "Nyad", bỏ qua các ứng viên sáng giá...

Trong số các ứng viên sáng giá bị đánh trượt, Margot Robbie là trường hợp đáng tiếc khi hai bạn diễn phụ của cô là Ryan Gosling và America Ferrera đều được đề cử. Ngôi sao Hollywood vào vai búp bê barbie huyền thoại, và dù nhân vật này chỉ là sản phẩm tưởng tượng, kịch bản "Barbie" đã khai thác tốt hình ảnh cô búp bê tưởng chừng vô tri, chỉ là trò tiêu khiển của đám trẻ con. Robbie sở hữu công ty sản xuất phim LuckyChap Ent. nơi phát hành các tác phẩm như "Birds of Prey", "Promising Young Woman" lẫn hai phim nổi bật trên mạng xã hội năm nay là "Barbie" và "Saltburn"... Phần thể hiện của Robbie trong "Barbie" từng giúp cô mang về đề cử BAFTA nhưng với Oscar, họ mưu cầu vai diễn "nặng" tâm lý và số phận hơn. Tuy trượt mất cơ hội ở hạng mục Nữ chính, nhưng Robbie có thể vẫn đem hình tượng Barbie huyền thoại lên thảm đỏ khi được đề cử ở hạng mục Phim hay nhất do cô đồng sản xuất.

Bạn diễn của Margot Robbie trong "The Wolf of Wall Street" chục năm trước - Leonardo DiCaprio, cũng chung số phận khi bị loại khỏi Top 5 Nam chính hay nhất với vai diễn đầy màu sắc trong "Killers of the Flower Moon" thay vào đó là hai diễn viên thủ vai phụ Robert De Niro và Lily Gladstone cùng được đề cử. Trường hợp Lily Gladstone được cho là có sự can thiệp của truyền thông, bởi cô là người bản địa ở Mỹ, từng có vài bộ phim độc lập ấn tượng, nên được phần đông khán giả ủng hộ chiến thắng hạng mục Nữ chính, nhưng trên thực tế vai của Gladstone xét về nhiều khía cạnh, chỉ là một vai nữ phụ vì toàn bộ câu chuyện đều xoay quanh Ernest Burkhart của Leo.