“Hệ sinh thái” riêng biệt của thời trang nội địa
Là một lĩnh vực đã quá quen thuộc, thời trang cao cấp cùng những nhà mốt xa xỉ tồn tại hàng chục năm với một hệ thống hoạt động cùng quỹ thời gian rất khắt khe và tỉ mỉ. Để xứng đáng với tính từ “xa xỉ”, những sản phẩm thời trang này không được thiết kế cho số đông và chúng cũng hiếm khi nào có sẵn trong cửa hàng hay những phòng trưng bày sản phẩm. Các nhà mốt cao cấp từ rất lâu đã quen với việc ra mắt BST của mình trong khuôn khổ tuần lễ thời trang cùng 4 kinh đô thời trang hàng đầu thế giới.
Đáp ứng những yêu cầu khắt khe về việc ra mắt sản phẩm, thời trang được chia làm những mùa chính: xuân hè, thu đông, resort và pre-fall, một lẽ dĩ nhiên, mùa của thời trang luôn đi trước mùa khí hậu thực tế một quãng thời gian rất dài. Tuần lễ thời trang xuân hè sẽ diễn ra vào lúc thời tiết chuyển lạnh, như vậy, nhà mốt sẽ có quãng thời gian tối đa những 6 tháng trước khi khí hậu “xuân hè” thật sự cập bến để nhận các đơn hàng, sản xuất và phân phối sản phẩm của mình đến những hệ thống các cửa hàng toàn cầu.
Như vậy, mùa của thời trang hoàn toàn trái ngược với khái niệm mùa thông thường. Thời trang cao cấp hầu hết quy tụ ở những quốc gia châu Âu với ngành công nghiệp hào hoa đã quá phát triển và hoàn thiện. Việc các thương hiệu ra mắt sản phẩm dựa trên tuần lễ thời trang và các mùa mốt là điều rất quen thuộc. Với thực tế sự kiện “fashion week” hiện diện như một trong những bữa tiệc thời trang nhộn nhịp nhất, nơi quy tụ những “buyer” hàng đầu, những biên tập viên thời trang cũng như hàng loạt nhân vật có tiếng trong ngành, được mang BST của mình tới với tuần lễ thời trang là ước mơ không nhỏ của rất nhiều NTK.
Tuy nhiên, càng về lâu dài, các tuần lễ thời trang cũng có những dấu hiệu mắc kẹt trong hệ thống do chính mình tạo ra. Với một thế hệ người mua Gen-Z ưa chuộng mạng xã hội và các công cụ mua sắm trực tuyến cũng như sự đông đúc của các thương hiệu thời trang muôn màu muôn vẻ, rất nhiều NTK lo sợ rằng việc để khách hàng chờ đợi 6 tháng để nhận được sản phẩm là bước đi kinh doanh không hiệu quả.
Mặc dù chúng ta đều công nhận những “gã khổng lồ” như Chanel, Louis Vuitton hay Saint Laurent đang bán cho người tiêu dùng sản phẩm thời trang đi kèm với cái tên thương hiệu xa xỉ - yếu tố then chốt giữ chân khách hàng; thì việc loạt nhãn hàng cao cấp này gặp vấn đề với mùa thời trang vẫn là sự thật không thể chối bỏ. Rất nhiều thương hiệu lớn đã chọn cách tách bản thân ra khỏi hệ thống “fashion week” và ra mắt, quảng bá BST theo lịch trình riêng.
Bottega Veneta hay Ralph Lauren xuất hiện như những cái tên tiêu biểu khi từ lâu đã vắng mặt trong những tuần lễ thời trang thông thường. Thậm chí đối với Gucci, thương hiệu đã hoàn toàn từ bỏ những BST ra mắt theo mùa. Đi kèm với việc tự tổ chức sự kiện ra mắt BST mới, rất nhiều thương hiệu đã và đang theo đuổi trào lưu “see now, buy now”. Tất cả sản phẩm có mặt trên sàn diễn sẽ được bán qua website thương hiệu ngay khi show diễn kết thúc, Jacquemus đã thực hiện điều này với BST mùa thu 2021 xuất xưởng vào tháng 7 vừa qua.
Phát triển mạnh mẽ xoay quanh những lịch trình lúc nào cũng dồn dập và bận rộn như vậy, thời trang thế giới đang dần có dấu hiệu chậm lại và “nuông chiều” hệ thống người mua lẻ hơn. Là một thị trường còn đang phát triển và rất non nớt với khả năng tham dự “fashion week” không cao, thời trang nội địa Việt Nam từ lâu đã hoạt động với một hệ sinh thái riêng biệt, tách hẳn khỏi lịch trình thông thường. Tuy nhiên, cách thức hoạt động này không có quá nhiều khác biệt với những gì thế giới đang hướng đến: tự đặt ra lịch trình cho BST và hạn chế tối đa thời gian khách hàng phải chờ đợi, dù sản phẩm được bán cho tệp khách nội địa hay quốc tế.
Subtle Studios tung ra những hình ảnh đầu tiên cho BST pre-fall 2021 của mình vào tháng 5 và ngay lập tức nhận các đơn đặt hàng trước từ hệ thống người mua sỉ quốc tế cũng như khách hàng lẻ trong phạm vi nội địa. Tính đến thời điểm hiện tại, khi thời tiết mùa thu bắt đầu có những dấu hiệu trở lại, Subtle Studios đã có một lượng sản phẩm nhất định và những đơn hàng đã hoàn thiện dành cho khách đặt trước.
Bên cạnh đó, việc tung ra một BST hoàn chỉnh là một quá trình cần nhiều sự đầu tư về thời gian cũng như vật chất. Rất nhiều thương hiệu nội địa đã chọn cách chia nhỏ BST của mình và ra mắt chúng theo dạng các “Drop”. Ra mắt sản phẩm nhỏ lẻ cũng là cách để thương hiệu giữ được khách hàng và chia đều doanh thu cho các thời điểm trong năm mà không phải chịu gánh nặng của 1 BST lớn.
Aeie Studios đã có tới 2 “Drop” cho BST “Unusual Usual” được giới thiệu thông qua “Drop 1” lần đầu tiên vào đầu năm nay. Tới thời điểm hiện tại, thương hiệu vẫn tiếp tục chuẩn bị cho “Drop 3” – cũng là lần ra sản phẩm mới cuối cùng cho BST dài hơi này. Chính nhà mốt Gucci cũng đã áp dụng cách thức thêm sản phẩm mới vào những BST có sẵn, khơi gợi sự tò mò và kéo khách hàng đến với cửa hàng, trang Instagram thương hiệu để tìm kiếm những sản phẩm mới.
Với lợi thế sẵn có về khí hậu, khác với những quốc gia thuộc khu vực Đông Á và Châu Âu với mùa lạnh rõ rệt, Việt Nam là đất nước với thời tiết gần như nóng quanh năm ở các thành phố trung tâm. Nhờ vậy, thương hiệu nội địa giảm tải được phân nửa lượng sản phẩm cần phải cung cấp. Quanh năm, Dear José, Libé, Làminapparel hay The Blue T-Shirt sẽ bán những item phù hợp với mùa hè, năng động, nữ tính đi kèm với việc ra mắt, “re-stock” sản phẩm liên tục.
Hầu hết các thương hiệu nội địa đều có cách ra mắt BST mới và quảng cáo sản phẩm của riêng họ, thậm chí, đối mặt với đại dịch, rất nhiều gương mặt đang nổi chọn cách “tạm rút lui” khỏi thời trang và chờ thời điểm thích hợp hơn để trở lại.
Như vậy, hệ sinh thái cũng như cách hoạt động của các thương hiệu nội địa hầu hết vẫn dựa vào nền tảng điều kiện kinh doanh. Khi tệp khách hàng có nhu cầu mua, các thương hiệu sẵn sàng cung cấp cho họ những sản phẩm cần thiết. Bên cạnh đó, để duy trì một thương hiệu trong phạm vi nội địa nhỏ, việc tự xây dựng “thói quen sống” cho thương hiệu của mình là điều đúng đắn.