Hoạ sĩ Thế Thông: “Tôi sáng tác với những thứ tạo cho mình cảm xúc”

Thừa nhận cho đến giờ vẫn “chưa dám khẳng định mình đang đi theo nghiệp vẽ”, nhưng Thế Thông vẫn gây ấn tượng với những người yêu nghệ thuật bởi các tác phẩm đa dạng về phong cách và chủ đề. Hội hoạ với Thế Thông như một cây bút để anh ghi lại những cảm nhận của mình về thế giới xung quanh, những gì chạm đến sự nhạy cảm của anh, dù đó chỉ là những điều nhỏ bé, khiêm nhường nhất.

Hồi nhỏ Thế Thông mê quan sát và vẽ lại chính những quan sát ấy, giờ thói quen ấy cũng vẫn theo anh, cùng hoạ sĩ trẻ này vượt qua những thử thách như việc lựa chọn theo học trường Đại học Mỹ Thuật TP Hồ Chí Minh, một quyết định theo anh là “thử thách với chính mình cả trong tư tưởng lẫn hành động.” Nhưng đó không phải quyết định vô căn cứ, nếu nhìn vào niềm đam mê lớn của Thông với hội hoạ. Giờ đam mê ấy thể hiện bằng việc mỗi sáng thức dậy, hoạ sĩ trẻ này nhận ra mình còn muốn vẽ, còn còn yêu thích màu sắc và cảnh vật.

Phong cách sáng tác của anh đã có những sự thay đổi như thế nào kể từ thời điểm anh bắt đầu thực hành mỹ thuật?

Tôi sáng tác theo cảm hứng của mình nhiều hơn là tự đóng khung với một phong cách nhất định. Đối với tôi hội hoạ là một cuộc sống, cuộc chơi với những điều mới mẻ. Đối với người hoạ sĩ theo từng giai đoạn của cuộc đời mà góc nhìn, nhận thức về cuộc sống về cái đẹp của họ cũng sẽ có những biến chuyển nhất định. Bản thân tôi cũng không nằm ngoài quy luật đó. Khi người ta trẻ, người ta thường nghĩ đến những điều to tát, đề cao tác phẩm của mình bằng những ý tưởng lớn lao. Càng trải nghiệm cuộc sống nhiều hơn, người ta lại tìm thấy ý nghĩa chính ở những việc nhỏ bé đời thường nhất.

Những cảm hứng sáng tác của anh đến từ đâu?

Nếu như những năm đầu tiên bắt đầu thực hành mỹ thuật, tôi có phần bối rối trong cách tìm hướng thể hiện ý tưởng cho những sáng tác của mình, thì giờ đây tôi có thể mạnh dạn hơn. Trong triển lãm đầu tiên của mình mang tên "Hồi ức trắng đen" (2017), tôi chọn 2 sắc trắng đen để phác hoạ ký ức, giấc mơ, hồi ức của chúng ta thường chỉ có đường nét và câu chuyện. Tôi không vẽ về ký ức của mình mà tôi ghi lại cảm nhận của mình khi lắng nghe hồi ức của người Đà Lạt xưa. Cho đến hiện tại, khi đã có những trải nghiệm nhất định về cuộc sống, trưởng thành hơn trong thực hành mỹ thuật, cảm hứng sáng tác của tôi đến từ những câu chuyện đời thường, những va chạm, đôi khi chỉ là những tiếp xúc nhỏ trong cuộc sống. Một cái chồi nảy mầm, một con bọ chui ra khỏi kén, một bóng nắng rọi trên sân…Xuất phát từ những khía cạnh đời thường nhất của cuộc sống. Chính sự trân trọng và niềm tin mạnh mẽ vào ý nghĩa của những điều nhỏ bé đã tạo nên tinh thần trong sáng tác của tôi. 

Anh sử dụng nhiều chất liệu đa dạng như acrylic, chì than, than, sáp trên canvas và giấy canson, màu nước… đây có thể coi là sự thể nghiệm của anh trong quá trình sáng tác? 

Đúng vậy! Cũng như nhiều hoạ sĩ trẻ khác, tôi thực hành nhiều chất liệu sáng tác để thử sức mình. Tuy nhiên tôi hướng đến những chất liệu dễ kiếm nhất để ghi lại kịp thời những khoảng khắc vẻ đẹp diễn ra ngay trước mắt. Tôi không đề cao bất cứ chất liệu nào, tôi thích cách người nghệ sĩ sử dụng chất liệu bất kỳ sẵn có để ghi lại cái đẹp. Đối với tôi, một tác phẩm không vì chất liệu mà trở nên có giá trị, giá trị của tranh nằm ở góc nhìn của người nghệ sĩ. Gần đây, tôi thường sử dụng màu bột (gouche), một chất liệu màu dễ kiếm, nhanh khô - chính vì đặc tính nhanh khô nên tôi dễ hoàn thiện việc diễn tả cảm xúc đang trôi qua lúc đó. Tôi tin rằng, vẻ đẹp của một tác phẩm hội hoạ sẽ đến với người xem thông qua ánh nhìn chứ không phải vì một lý thuyết nào đó về chất liệu thể hiện. 

Có sự kết nối nào không giữa chủ thể/chủ đề và chất liệu hội hoạ được anh chọn sử dụng?

Mỗi chủ đề sẽ phù hợp hơn với một chất liệu nhất định. Ví dụ, bộ tranh “Hồi ức trắng đen” tôi sử dụng màu tổng hợp trên nền canvas - bởi vì chúng thể hiện rõ nhất mường tượng của tôi về hồi ức Đà Lạt xưa. Tuy nhiên với những bức tranh vẽ tĩnh vật, đời thường, tôi sử dụng những chất liệu nhẹ nhàng mềm mại tự nhiên hơn như màu bột trên nền các chất liệu giấy khác nhau.

Triển lãm “Phố bên đồi” của anh về Đà Lạt nhận được nhiều sự chú ý của ngừoi yêu hội hoạ, được biết với triển lãm này, anh đã phải nghiên cứu rất kĩ về chủ đề Đà Lạt. Anh có thường hay chọn những chủ đề khó như vậy không?

Tôi không chủ đích tìm chủ đề khó hay dễ để thử thách mình. Như đã nói bên trên, tôi sáng tác với những thứ tạo cho mình cảm xúc. Với bộ tranh đó, đơn giản là tôi có cảm xúc mạnh khi được tiếp cận với chủ đề đó và thể hiện chúng bằng ngôn ngữ hội hoạ của riêng tôi. Và thật may bộ tranh được người xem đón nhận và yêu mến. 

Anh bắt đầu sử dụng nhiều màu sắc hơn trong các tác phẩm gần đây của mình, mà tôi tưởng tượng giống với những trang nhật ký bằng hội hoạ. Có câu chuyện nào ẩn sau chuỗi tranh vẽ này không thưa anh? 

Khi một tác phẩm hội hoạ đến với người xem, tôi không còn muốn mô tả nhiều về thứ mà tôi thể hiện, mà chính người xem sẽ cảm nhận chúng. Đúng là luôn có một câu chuyện đằng sau mỗi tác phẩm hội hoạ, đằng sau mỗi bức tranh của tôi là những câu chuyện đời thường, những điều giản dị mà tôi quan sát, cảm nhật và thể hiện bằng màu sắc. Khi tôi nói tranh của tôi là những điều bình dị, mong rằng người xem cũng cảm nhận được điều đó.

Anh được gọi là một “hoạ sĩ tự do”, nhưng là một hoạ sĩ tự do có ý nghĩa thế nào với cá nhân anh?

Tự do với ai cũng đều vô cùng ý nghĩa. Tôi tự nghĩ nếu không có tự do con người ta có thể làm gì không? Nếu không có tự do tôi có làm hoạ sĩ không? Tôi lại nghĩ thêm rằng nếu không có tự do người hoạ sĩ có được vẽ không? Tôi tự do trong phong cách sáng tác và không gian làm việc. Điều đó có nghĩa là tôi có thể thực hành nghệ thuật bằng nhiều cách khác nhau và chủ động hơn trong việc thể hiện cảm xúc của mình. Tôi nghĩ như vậy là đã đủ ý nghĩa cho một người bình thường. 

Cảm ơn anh vì những chia sẻ thú vị!

Bài: Vân Anh

Tác phẩm thuộc bộ tranh tĩnh vật "Những thân thuộc" của hoạ sĩ Thế Thông