Grammy 2024: Taylor Swift lập kỷ lục, Miley Cyrus có kèn vàng đầu tiên
Kết quả Grammy lần thứ 66 tuy gây ra một số tranh cãi nhưng vẫn tạo nên nhiều dấu mốc đáng nhớ với sự góp mặt của nhiều tên tuổi gạo cội trong ngành.
Thành tích bất ngờ của Taylor Swift
Giải thưởng danh giá và quan trọng nhất đêm, Album của năm, được huyền thoại Celine Dion xướng tên Taylor Swift. Cách đó vài giờ, giới truyền thông dự đoán "SOS" của SZA sẽ giúp Grammy lập lại kỳ tích dành cho các nữ nghệ sĩ da màu, kể từ Lauryn Hill năm 1999. Trong suốt lịch sử 66 năm, Grammy chỉ trao cho 11 nghệ sĩ da màu và người gần nhất là một nam nghệ sĩ - Jon Batiste năm 2022 với "We Are". SZA được phần lớn giới chuyên môn kỳ vọng bởi cô sở hữu album có điểm nhà phê bình khá cao (90 trên Metacritic), có siêu hit nổi bật nhất nhì năm qua - "Kill Bill", và loạt thành tích khác trên các bảng xếp hạng. Trong khi đó, cái tên "kín tiếng" hơn là Janelle Monáe với "The Age of Pleasure" cũng giành được nhiều lời khen ngợi từ các chuyên gia lẫn người nghe, tuy nhiên âm nhạc của Monáe không thuộc về số đông, nên dù nhiều lần được đề cử Album của năm, cô cũng khó có khả năng thắng giải.
Một số khán giả trông chờ vào "Did You Know That There's a Tunnel Under Ocean Blvd" của Lana Del Rey, "sầu nữ" lần đầu tham dự Grammy sau nhiều năm bị Viện hàn lâm "ngó lơ". Trong khi đó, Taylor Swift hoặc Miley Cyrus lại ít được nhắc đến trước thềm trao giải, nhất là khi "Endless Summer Vacation" của Miley Cyrus là hai trong số các album đề cử có điểm nhà phê bình thấp nhất (bên cạnh "World Music Radio" của Jon Batiste). Tất nhiên điểm số không quá ảnh hưởng đến kết quả Grammy được bầu chọn bởi hơn 12,000 thành viên được quyền bỏ phiếu, nhưng cũng phần nào cho thấy phản ứng của báo chí đối với các sản phẩm âm nhạc.
Trong khi đó, "Did You Know That There's a Tunnel Under Ocean Blvd" cũng như một số album trước đó của Lana, độ nhận diện toàn cầu không cao so với các tên tuổi như Miley Cyrus hay Taylor Swift nhưng vẫn có thành tích không tồi trên các bảng xếp hạng, đặc biệt là số lượng tiêu thụ đĩa vinyl và vốn dĩ Lana đã là một biểu tượng âm nhạc với khí chất riêng, lượng người hâm mộ nhất định, nên để đánh giá vào mức độ phủ sóng để trao giải Album của năm thì thật vô lý, bởi giải này đã từng trao cho các nghệ sĩ không phải ngôi sao truyền thông.
Cần nhớ rằng, ba lần chiến thắng trước của Taylor đều đánh dấu cột mốc quan trọng trong sự nghiệp của cô: "Fearless" là hình ảnh nàng công chúa xinh đẹp, biết sáng tác và hát hay; "1989" đánh dấu vị thế ngôi sao hàng đầu trong làng nhạc Pop; "Folklore" mang Taylor trở về với chất nhạc thuần khiết. Với chiến thắng lần này của "Midnights", Taylor Swift có thể được xem như đứng trên cả Stevie Wonder, Paul Simon... một điều khá bất ngờ khi trong danh sách đề cử đã có sẵn những đối thủ nặng ký như Lana Del Rey với chất nhạc thần sầu, SZA với đột phá về dòng RnB, Olivia Rodrigo với âm điệu mới mẻ, hay Boygenius đại diện cho indierock hiếm hoi được đề cử...
Dàn nghệ sĩ khách mời và những màn trình diễn thăng hoa
Miley Cyrus có lẽ là ngôi sao hạnh phúc nhất nhì trong đêm, bởi hai lần lên sân khấu nhận giải, cô đều được cổ vũ nồng nhiệt, đấy là chưa kể mạng xã hội ngập tràn hình ảnh tỏa ra năng lượng tích cực từ Miley với chiến thắng đầu tiên trong sự nghiệp gần 20 năm cầm mic. "Endless Summer Vacation" vốn không phải album xuất sắc nhất của Miley, nhưng may mắn sở hữu "Flowers" - ca khúc làm mưa làm gió các bảng xếp hạng và các trang stream nhạc trực tuyến nửa đầu 2023. Với thành tích không thể phủ nhận của "Flowers", album đã giúp Miley giành giải Trình diễn Pop hay nhất (vượt qua cả "Vampire" của Olivia Rodrigo) và Ghi âm của năm (vượt qua "What Was I Made For?" của Billie Eilish và "Kill Bill" của SZA). Trong màn trình diễn gợi nhớ một Tina Turner bốc lửa, khỏe khoắn và gợi cảm trên sân khấu Grammy, Miley đã đổi lời ca khúc khi hát rằng: "Started to cry/but then I remembered I just won my first Grammy!" rồi sau đó khiêu vũ cuồng nhiệt trước sự hò reo của đồng nghiệp, người hâm mộ.
Nếu Miley Cyrus "độc diễn" trên sân khấu, thì nữ hoàng nhạc dance mới - Dua Lipa lại mang gần như mọi chiêu trò lên sàn diễn với bản mashup ba ca khúc "Training Season", "Dance the Night" và "Houdini". So với cách đây bốn năm, giờ đây với vũ đạo điêu luyện, giọng hát live đã được cân bằng tốt hơn, không có gì làm khó dễ Dua Lipa, kể cả với tiết mục dàn dựng cầu kỳ, đòi hỏi nhiều kỹ năng sân khấu thế này. Tuy nhiên, màn trình diễn của Dua Lipa trên hết vẫn mang tính giải trí, khó mà so với hai màn trình diễn được đánh giá là đầy cảm xúc. Đầu tiên phải kể đến "Fast Car" của Tracy Chapman và Luke Combs, màn trình diễn được Grammy giữ bí mật đến phút chót, bởi hiếm ai tin nghệ sĩ Tracy sẽ diễn ở Grammy, với ca khúc kinh điển cách đây hàng chục năm của cô, với hậu duệ nhạc đồng quê mới - Luke Combs. Không hào nhoáng và sặc sỡ, nhưng cả khán phòng đều xúc động.
Kế đó là "Both Sides, Now" của Joni Mitchell - người nghệ sĩ đầy thăng trầm khi vừa chiến đấu với chứng phình động mạch não - vừa trở lại trình diễn ở tuổi 80, trên chiếc ghề bành satin, cùng người bạn góp giọng Brandi Carlile. Cần nhắc lại rằng, "Both Sides, Now" ra đời từ năm 1969 từng được Joni ghi âm lại vào năm 2000 và ca khúc đỉnh cao này cũng được Rolling Stone xếp hạng 170 trong số 500 ca khúc hay nhất mọi thời đại. Màn xuất hiện của cả Joni và Tracy - những nữ nghệ sĩ kỳ cựu, cho thấy Grammy ngâp tràn sự nữ tính, và đâu đó giữ lại được chút uy tín và danh giá cho mình, sau một vài sự kiện không may xảy ra ngay trong đêm trao giải này cũng như từ những mùa giải trước đó.
Và... những khoảnh khắc khó quên!
Người hâm mộ và giới phê bình cho rằng từ lâu Grammy đã "mất chất", bị thương mại hóa, thao túng bởi lượng đĩa tiêu thụ và các bảng xếp hạng... Thực tế thì Grammy rất hiếm khi chịu thay đổi, thậm chí trái ngược với Oscar - giải thưởng điện ảnh thường niên nổi tiếng, đang dần thanh lọc hàng năm thì Grammy vẫn trồi sụt thất thường, với những kết quả khi thì được khen ngợi là truyền cảm hứng, khi thì bị chỉ trích là kỳ thị sắc tộc và luôn o bế "người quen". Sự vụ sẽ yên ắng nếu như không có sự cố diễn ra tại hạng mục Ca khúc Rap của năm, ban đầu người thắng giải được xướng tên Nicki Minaj và Ice Spice (bản "Barbie World") nhưng sau đó lại được đính chính bằng "Scientists & Engineers" của Killer Mike. Khỏi nói người hâm mộ phẫn nộ sa sao khi cú trượt giải hy hữu này của Nicki Minaj, nữ rapper từng có 12 lần đề cử tính cả năm nay, song chưa từng thắng lần nào. Đây là kết quả gây bất mãn với người hâm mộ, thậm chí họ đề nghị tẩy chay Grammy vì cố tình... lừa dối.
Trong đêm trao giải, khi lên nhận giải thưởng danh dự Dr. Dre Global Impact, nam rapper đình đám Jay-Z một lần nữa tận dụng cơ hội để chỉ trích Grammy khi nhắc khéo họ về việc Beyoncé (cũng là vợ mình) là nghệ sĩ thắng nhiều Grammy nhất nhưng chưa một lần thắng giải Album của năm. Nguyên văn như sau: "I don’t want to embarrass this young lady. But she has more Grammys than anyone and has never won Album of the Year". Nhiều người tin rằng, trong cánh gà lễ trao giải, có lẽ Jay-Z đã biết được kết quả Album của năm thuộc về ai. Cần nhắc nhớ rằng, cả Taylor Swift và Beyoncé đều có những kỷ niệm không dễ gì quên: Năm 2009 khi Taylor thắng Beyonce tại giải VMA, Kanye West lên sân khấu "cướp mic" bảo rằng Beyoncé xứng đáng hơn; cùng năm Taylor thắng Grammy thì Beyoncé trước đó đã 6 lần lên sân khấu và gần như chắc chắn thắng Album của năm...
Bỏ qua câu chuyện thắng thua ở Grammy, đọng lại ngoài những màn trình diễn giàu cảm xúc là khoảnh khắc lắng đọng tri ân các nghệ sĩ tài danh đã khuất. Stevie Wonder tri âm người bạn thân cố hữu Tony Bennett hay giọng ca Annie Lennox khiến người nghe "nổi da gà" vì hát lại "Nothing Compares 2 U" vinh danh Sinead O’Connor, khi Annie cũng xuất hiện trong hình tượng gợi nhớ tới Sinead. Không thể không nhắc tới Oprah Winfrey, Fantasia Barrino cùng màn diễn "Proud Mary" tri ân huyền thoại da màu Tina Turner, khiêu vũ cùng Dua Lipa và Beyonce đang nhún nhảy dưới khán đài... Tất cả những khoảnh khắc này tạo nên một mùa giải Grammy đáng nhớ dù là ở khía cạnh nào.