"Cô dâu hào môn": Thế giới giàu - nghèo vừa khập khiễng vừa khó hiểu
Quy tụ ekip hùng hậu và có những điểm sáng nhất định nhưng tác phẩm của Vũ Ngọc Đãng lại "dẫm" vào phần kịch bản vụng về, chưa đủ thuyết phục người xem. Tuy nhiên, phim vẫn đang dẫn đầu phòng vé nhờ yếu tố gật gân cùng dàn diễn viên hấp dẫn.
Sau thành công của "Chị chị em em 2", gần hai năm sau, Vũ Ngọc Đãng tiếp tục bắt tay với nhà sản xuất Will Vũ để cho ra đời "Cô dâu hào môn". So với hai phim trước, "Cô dâu hào môn" có phần giống với phong cách Vũ Ngọc Đãng nhất, từ tình huống, thoại đến yếu tố kịch tính. Thế nhưng, dường như cả Đãng và biên kịch đều loay hoay trong việc khám phá câu chuyện về người giàu - kẻ nghèo trong xã hội ngày nay.
(bài có tiết lộ tình tiết phim)
"New Rich" từ góc nhìn trào phúng
Bộ phim mở ra bằng hai hình ảnh song song giữa sự sung súc của quý bà Kỳ, so với sự hèn mọn khó nghèo của bà Mạt. Bà Kỳ thuộc tầng lớp thượng lưu, thừa kế gia sản từ người chống quá cố để lại, tuy nhiên nhàn hạ quá mà bà và cô con gái sinh "hư", ngoài ăn chơi và mua sắm còn tự thưởng bằng cách... trồng cần sa. Bà Mạt là người ở, chăm sóc từ miếng ăn cho đến thú cưng, dù trong lòng luôn hậm hực, cay cú. Ngay từ đầu, sự phân cách giàu - nghèo đã được cường điệu hóa. Tuy nhiên, có vẻ phong cách black comedy chưa được triệt để và thuyết phục nên dễ khiến người xem cảm thấy gượng ép.
Khác với cô con gái chỉ có mỗi đức tính kiêu ngạo của bà Kỳ, cô con gái bà Mạt lại thông minh, xinh đẹp và có phần lém lỉnh. Nếu không nói ra, hẳn ai cũng phải nghĩ với cá tính này, Tú Lạc phải sinh ra trong gia đình nề nếp, tri thức, thậm chí là giàu có. Nhưng không, bố mẹ cô ly hôn từ khi ông và con trai - tức anh Tú Lạc, vào tù bị tội trộm cắp. Dù đã ly dị, nhưng vì gia cảnh khó khăn mà cả bốn người đều ở chung khu chung cư tồi tàn, ngày ngày chạm mặt nhau, kiếm cớ cãi vã ầm ĩ với xóm làng.
Tính cách lý tưởng của Tú Lạc khác hẳn bố mẹ và anh trai mình, chỉ duy nhất một thứ cô sở hữu từ họ, đó là bản chất lừa đảo. Không rõ nguồn cơn từ đâu, nhưng Tú Lạc đã sớm xây dựng hình tượng tiểu thư giàu lòng thương người, một kiểu cô Tiên hiện đại, để "đánh úp" Bảo Hoàng - quý tử một Tập đoàn Y tế giàu có. Tưởng khó mà dễ, Bảo Hoàng vừa tức tối chia tay bạn gái vì mẹ không cho phép, bỗng gặp trúng "tiếng sét ái tình" khi nhìn thấy Tú Lạc trên đường phố đông đúc. Cả hai làm quen và bắt đầu hẹn hò.
Nếu Bảo Hoàng có vẻ "ngây ngô", thì mẹ cậu ta - bà Phượng - lại là một quý bà thật sự. Một mình cáng đáng công việc, gia đình đến cách nuôi dạy con cái, có thể gọi bà Phượng là nữ cường không sai. Cụm từ "new rich" từ cửa miệng bà Phượng, phê bình cô bạn gái cho thấy khoảng cách giàu - nghèo đã xa vời, khoảng cách giữa giàu "từ trong trứng" với "mới giàu" cũng xa chẳng kém. Thực tế thì bà Phượng giàu ba đời, trong khi "new rich" ám chỉ những người hoặc trúng số, hoặc may mắn "ăn nên làm ra". Họ không đủ thẩm thấu cái giàu cái sang như bà Phượng và không có tư cách làm dâu gia đình bà.
Vậy thì Tú Lạc sẽ chinh phục Bảo Hoàng, bà Phượng ra sao trong khi bản chất cả gia đình cô đều là dân lao động "chụp giật"? Một kế hoạch được đề ra, bằng việc cả nhà Tú Lạc sẽ "tô vẽ" gia đình họ trở thành những quý tộc, để kiễng chân vào thế giới siêu giàu. Vừa mông lung, mơ hồ vừa liều lĩnh nhưng "Cô dâu hào môn" vẫn tiếp tục đi vào khía cạnh éo le này, dù thừa biết sự thật có thể bị vạch trần bất cứ lúc nào. Từ khi nào người giàu lại trở thành xấu xí và đáng sợ, và người nghèo thì lại tội nghiệp đến vậy? Câu trả lời sẽ dành cho khán giả xem tiếp diễn biến phim.
Thế giới vô cảm
Điều dễ nhận ra nhất ở "Cô dâu hào môn" chính là tất cả người giàu đều... không ổn. Bà Phượng hiện lên như một kiểu phụ nữ độc đoán, gia trưởng, áp đặt con cái trong khi con trai bà - Bảo Hoàng - lại có tính cách không nhất quán, nhu nhược và có phần yếu đuối, mục đích và chính kiến không rõ ràng. Đấy là chưa kể những thói hư tật xấu mà biên kịch phim "nhồi nhét" vào những người giàu có trong phim như bà Kỳ, con gái Luna... và gán cho họ thêm cái tội trồng cần sa dưới hầm. Tất nhiên các tình tiết này đều vay mượn câu chuyện có thật bên ngoài, ở Âu hay Á, nhưng vì sao nhất định lại chọn họ là hình mẫu cho giới siêu giàu? Phải chăng cứ giàu "nứt vách" là cùng một mô-típ làm ăn phi pháp?
Ngay cả thế giới người lao động "khố rách áo ôm", một thế giới mà không ai khác ngoài Vũ Ngọc Đãng hiểu rõ hơn hết, bởi chính anh là đạo diễn của những thước phim sinh động về người nghèo tạo được cảm xúc nhất định, cũng có phần bất ổn. Trong "Cô dâu hào môn", những người lao động xấu xí và dị hợm một cách kỳ lạ. Ngoại trừ Tú Lạc có vẻ là... bình thường, thì một bà Mạt liên tục chửi rủa con cái và chòm xóm bằng những câu từ khó nghe, lại "thoát vai" trở thành quý bà sang trọng; hay hai người đàn ông trụ cột gia đình là ông Hòa và con trai cả, ngoài hèn nhát và mưu mô thì chẳng có gì đọng lại. Chưa kể bản chất cái nghèo mà ông Hòa ca thán là do chính ông không đủ sức làm chủ gia đình, làm gương cho con cái, chứ không phải do số phận.
Các "bài giảng" trong phim lộ rõ yếu điểm mà "Cô dâu hào môn" cũng như nhiều phim Việt sở hữu, đấy là chưa kể những tình huống "lật" (twist - PV) khiên cưỡng, khiến người xem chưng hửng, mạch cảm xúc không ổn định. Người xem hoang mang và loay hoay, bởi vì nếu như "Cô dâu hào môn" xây dựng như một phim black comedy (hài đen) đồng nhất từ đầu đến cuối, phim sẽ đỡ gây ra sự phản cảm, thay vào đó là đồng cảm.
Không đến mức "thảm họa" nhưng chưa thể hay!
Ở "Cô dâu hào môn", có hai chi tiết gây được chú ý vì mang thông điệp tiềm ẩn, đó là thú cưng của bà Kỳ và những con chuột chết được bà Mạt sắp xếp cho kế hoạch lừa đảo. Nếu như chú cún cưng được nâng niu hơn cả con người, thì những con chuột lại tượng trưng cho chính thành viên trong gia đình bà Mạt. Họ sống chui rúc, gặm nhấm... trong vỏ bọc của sự giả dối. Ngoài ra, về diễn xuất thì cả dàn diễn viên dày dạn bao gồm NSND Hồng Vân, Kiều Minh Tuấn, Thu Trang, Lê Giang... đều áp đảo nhờ nhiều tình huống "nặng ký", lấn át hoàn toàn hai gương mặt trẻ là Uyển Ân và Samuel An.
So với các vai diễn trước, Uyển Ân cho thấy tiến bộ ở các cảnh biến chuyển tâm lý, cô vẫn giữ được nét diễn trong sáng có phần chân phương nhưng đáng tiếc nửa sau phim, nhân vật Tú Lạc hoàn toàn mờ nhạt. Riêng Lê Giang, dù có những màn biến hóa tròn trịa tuy nhiên ở nhiều phân đoạn, trông như cô "bê" nguyên xi hình mẫu của bà Nữ trong "Nhà bà Nữ" vào phim. Cả Kiều Minh Tuấn, Thu Trang đều có những phân cảnh "đắt" nhưng phần kịch bản vụng về, khiến họ phải "gồng" lên để diễn, gây ra sự thiếu hụt cảm xúc. Samuel An có gương mặt rất điện ảnh, nhưng cần một vai diễn sắc xảo và chi tiết hơn.
Điểm cộng duy nhất có thể nhìn thấy rõ nhất ở "Cô dâu hào môn" là phần hình ảnh, bao gồm cả quay phim, bối cảnh, trang phục... Với những bối cảnh "nhẵn mặt", quay phim Linh Đan nỗ lực để cho ra các khung hình điện ảnh, cùng một số cảnh toàn trên không. Ngoài ra, ở một vài phân cảnh nửa đầu phim, trang phục và màu sắc hậu cảnh rất bắt mắt, tạo điểm nhấn cho phim. Đáng tiếc nhất là bối cảnh chung cư tại cư xá Thanh Đa - một trong những bối cảnh chính của phim, lại không được xây dựng ấn tượng.
Có những khán giả cho rằng "Cô dâu hào môn" đang... mượn ý tưởng từ "Parasite" của Hàn Quốc, thế nhưng bản thân người viết lại thấy rằng phim có phần tương đồng với "Mai" của Trấn Thành nhiều hơn. Phần tranh luận giữa bà Phượng và Bảo Hoàng, hay phân đoạn "vạch mặt" cùng cảnh kết... cho thấy "Cô dâu hào môn" đang cố gắng tạo ra một phim tình cảm "chạm" nhưng đáng tiếc chính mâu thuẫn của các tình huống "lật" cũng như phần tiền đề câu chuyện của Tú Lạc và Bảo Hoàng quá vội vàng, "Cô dâu hào môn" đã đánh mất cơ hội tạo hiệu ứng. Cuối cùng, sau màn kết, những gì mà "Cô dâu hào môn" để lại cho khán giả suy ngẫm gần như không có gì.
