05 đôi sneaker “huyền thoại” đã thực sự thay đổi thế giới
“Sneakerhead” được hiểu là một người chuyên sưu tầm, trao đổi hoặc bày tỏ sự ngưỡng mộ dành cho sneaker như một sở thích. Một sneakerhead có cũng thường có kinh nghiệm trong việc phân biệt giữa các loại giày thật và giày nhái. Nhưng sau đó, một lần nữa, các sneakerhead thực sự sẽ không bao giờ tự gọi mình là sneakerhead.
Năm 1984, Michael Jordan ký hợp đồng với Nike đã khai sinh ra nền văn hóa giày sneaker như chúng ta đã biết ngày nay. Trong những năm sau đó, giày sneaker di chuyển ra khỏi đấu trường thể thao và tiến sâu hơn vào nền văn hóa thời trang chính thống. Một sản phẩm phù hợp với tất cả những người khởi xướng nền bóng rổ và hip hop. Thị trường giày sneaker toàn cầu hiện trị giá 70 tỷ USD và trong những năm gần đây, người sở hữu nhiều đôi sneaker giá trị nay đã đạt được vị thế nhà sưu tập tương tự như rượu vang và đồ trang sức cao cấp. Chỉ tháng trước, Sotheby’s đã bán giày thể thao Kanye West’s OG Yeezy với giá gần hai triệu USD trong một cuộc đấu giá.
Nhu cầu này trở nên điên cuồng đến mức Nike ra mắt một loạt giày kỹ thuật, giày lười không sử dụng tay dành cho những người bị hạn chế về khả năng vận động. Các sneakerhead đã săn ngay đôi giày phong cách mới này, và bán lại với giá gần gấp năm lần giá ban đầu.
Ngay cả chiếc túi nổi tiếng nhất cũng không thể tạo ra mức độ ham muốn điên cuồng như vậy. Trên thực tế, thời điểm mà các giám đốc sáng tạo từng khao khát tạo ra chiếc túi “phải-có” trong mỗi bộ sưu tập, thì quan niệm đó giờ đã bị giày sneaker soán ngôi. Phải kể đến như đôi Jordan của Kim Jones tại Dior, Balenciaga Triple-S của Demna Gvasalia, hoặc Gucci Rhytons của Alessandro Michele,…
Nhưng thật khó để tìm hiểu kỹ những xúc tu của nền văn hóa giày thể thao mà không xem xét các phong cách đầu tiên sinh ra “con quái vật” này; nếu không có sự tồn tại và thành công của một số đôi giày đã trở thành huyền thoại, ngành công nghiệp sneaker sẽ không thể vĩ đại như ngày nay. Mời bạn cùng chúng tôi tìm hiểu 05 đôi giày sneaker đã thay đổi thế giới.
Năm 1978, adidas cho ra mắt đôi giày tập luyện Stan Smith. Ban đầu là một sự kết hợp với ngôi sao quần vợt Stan Smith, đây là đôi giày thể thao đầu tiên bằng chất liệu da, không phải vải canvas. Nhưng khi quần áo thể thao đạt được đà phát triển vào những năm 80, Stan Smiths bắt đầu không còn phổ biến như giày tập luyện. Thay vào đó, chúng trở thành một biểu tượng thời trang ngoài sân quần vợt. Tính phổ biến một phần đến nhờ vào thiết kế tối giản - một đôi giày hoàn toàn màu trắng với chỉ một chút màu ở phần gót.
Tuy nhiên, mãi đến năm 2011, khi nhà thiết kế Phoebe Philo cúi đầu chào trên sàn catwalk Céline, Stan Smiths mới bước chân vào làng thời trang cao cấp. Nhận thấy điều này, adidas đã đẩy mạnh sản xuất nhưng đôi sneaker kiểu dáng tương tự theo nhu cầu của thị trường. Phong cách này trở lại phổ biến vào khoảng năm 2013, người mẫu Gisele Bündchen đã thực hiện bộ ảnh khỏa thân với một đôi Stan Smiths cho Vogue Paris.
Đó là trước khi Raf Simons, Pharell và Yohji Yamamoto ra mắt dòng sản phẩm kết hợp với thương hiệu Adidas. Derek Morrison, giám đốc cấp cao của StockX, thị trường giày thể thao trực tuyến tài trợ cho Sneakers Unboxed, chia sẻ: “Chúng tôi đã thấy những đôi giày sneaker này làm rung chuyển cả những ngôi sao như David Beckham và thậm chí cả những nhà lãnh đạo thế giới như Barack Obama, phong cách đã thực sự đứng vững trước thử thách của thời gian”.
“Air Max 1 là một cuộc cách mạng trong thiết kế giày thể thao,” Morrison nói về mẫu giày thể thao năm 1987. “Nhà thiết kế ban đầu, Tinker Hatfield, đã lấy cảm hứng từ Trung tâm Pompidou và đã đưa vào chi tiết bong bóng khí mang tính biểu tượng mà chúng tôi thấy trong mọi mẫu Air Max cho đến ngày nay”.
Đầu tiên được Nike tuyển dụng với tư cách là một kiến trúc sư, Hatfield được giao nhiệm vụ thiết kế khuôn viên Oregon cho thương hiệu, nhưng anh đã sớm chuyển sang lĩnh vực giày dép, mặc dù thực tế là những sáng tạo huyền thoại của anh bây giờ được coi là quá cực đoan. Tất cả bắt nguồn từ chi tiết bóng khí nhỏ đó, thứ mà Nike đã che giấu từ lâu trong đế giày, nhưng Hatfield đã làm nó có thể xuyên thấu.
Ba mươi năm sau, cuộc cách mạng về chi tiết bóng khí có thể nhìn thấy được đã cho ra đời một trong những dòng giày thể thao dễ nhận biết nhất trong lịch sử, một dòng dù đã trải qua 51 vòng sáng tạo nhưng vẫn tiếp tục cho đến ngày nay.
Năm 1984, Nike bắt tay ký kết hợp đồng thể thao quan trọng nhất mọi thời đại, hợp tác với cầu thủ NBA Michael Jordan để tạo ra thương hiệu bóng rổ mở rộng của Nike, được đặt theo tên của cầu thủ bóng rổ này. Morrison nói: “Air Jordan 1 đã thay đổi cuộc chơi về giày thể thao khi người hâm mộ xem đây là đôi giày đầu tiên có chữ ký của Michael Jordan trên sân”. Trong tháng đầu tiên kể từ khi ra mắt đôi giày, Nike đã thu về 70 triệu đô la. Sau đó, trong suốt những năm 80 và 90, Nike đều tung ra một đôi Jordan mới cho mỗi mùa cầu thủ bóng rổ này chơi. Anh nói thêm: “Đôi giày thể thao này được cho là chất xúc tác cho nhu cầu thu thập và bán lại”.
Giờ đây, đôi Jordan được bắt gặp phổ biến trong phong cách của các cô gái TikTok mặc áo crop top, túi mini và quần jean ống rộng. Đáng chú ý, việc phát hành AJ1 Dior vào năm 2020 đã làm mờ ranh giới giữa thời trang đường phố và thời trang cao cấp với giá trị bán lại cao ngất ngưởng của nó trung bình vào khoảng 10 nghìn USD.
Với mũi giày đục lỗ, logo Nike bao phủ một bên và và huy hiệu màu bạc, Nike Air Force 1 không chỉ là một mặt hàng chủ lực mà còn có thể là đôi giày thể thao mang tính biểu tượng. Được Bruce Kilgore thiết kế vào năm 1982, đôi sneaker này ban đầu là ám chỉ đến Không lực Một, máy bay phản lực chở tổng thống Hoa Kỳ, và mặc dù thiết kế không thay đổi kể từ đó, Nike Air Force 1 vẫn là mẫu giày bán chạy nhất mọi thời đại của Nike. Hơn 1.700 màu sắc đã được ra mắt, mang lại doanh thu ước tính 800 triệu đô la mỗi năm. Cho dù ở phân khúc nào, “nói một cách đơn giản, Nike Air Force 1 là một sản phẩm cổ điển. Mặc dù không được quảng cáo rầm rộ như những sản phẩm khác của Nike, Air Force 1 Low White là một đôi giày hàng ngày mà ngay cả những người không chuyên về giày thể thao cũng sẽ sở hữu. Đến nay, AF1 Low White 07 là một trong những đôi giày được giao dịch cao nhất trên StockX với gần 50.000 giao dịch”.
Sẽ là vô lý nếu theo dấu sự trỗi dậy như vũ bão của văn hóa giày sneaker mà không kể đến Yeezy, Kanye West. Tiếp nối việc tách khỏi Nike và ra mắt mẫu Yeezy 750 da lộn cao cổ, mẫu Yeezy 350 của Kanye, hoàn toàn không buộc dây, chất liệu dệt kim và mũi giày hạnh nhân, đã mở đầu cho kỷ nguyên của đôi Yeezy cổ thấp, cho đến ngày nay vẫn cháy hàng ngay khi đặt lên kệ.
Nếu hip hop đã có một vị trí vững chắc trong thế giới sneaker, thì Kanye chính là chỉ huy của phong trào đó. Dựa theo việc Yeezy 350 cổ điển ra đời, Adidas thiết kế lại Ultra Boost: “Thay đổi thiết kế đế giày và lớp phủ lưới, Yeezy 350 Turtledove ra mắt đã thay đổi mọi cuộc chơi giày thể thao. Là một đôi sneaker phù hợp cả phong cách đường phố và trang phục năng động, Yeezy 350 là đôi giày bán chạy nhất trên StockX kể từ khi nền tảng này ra mắt vào năm 2016 cho đến năm 2020”.
Ảnh: @stockx
Theo Dazed