PHẢI XANH: “Green washing” là gì? Làm sao để nhận ra hành vi tiếp thị sai lệch này?

Vấn đề cốt lõi chính của hành vi “green washing” là khiến cho cộng đồng người tiêu dùng cảm thấy bị hoang mang, mơ hồ lẫn bất bình bởi họ không thực sự biết rằng liệu việc mua sắm sản phẩm được gắn mác và tiếp thị là thời trang bền vững có thật sự giúp ích gì cho việc bảo vệ môi trường hay là đang tiếp tay cho hành vi “green washing” này càng lúc càng bành trướng.

Làm sao để nhận ra kiểu thức tiếp thị không tốt trong ngành thời trang và cần phải được nhận diện rõ ràng bởi người tiêu dùng lẫn các phương tiện truyền thông đại chúng. Dưới đây là những cách thức rõ ràng để nhận diện và bài trừ hình thức tiếp thị này.

Nếu là một thương hiệu thời trang bền vững toàn diện, họ sẽ phải có trách nhiệm đưa ra những thông số cụ thể để thể hiện sự cam kết cụ thể trong quá trình sản xuất, vận hành và tiêu thụ của mình. Hơn nữa, một thương hiệu thời trang bền vững toàn diện sẽ luôn cảm thấy tự hào vì tôn chỉ đạo đức và những nỗ lực để góp phần cải thiện môi trường, chất lượng cuộc sống theo cách tích cực và bởi lẽ đó mà họ sẽ luôn ý thức được rằng những dữ liệu thống kê cụ thể về kết quả thu được của họ sẽ giúp danh tiếng, nhân diện của họ được tín nhiệm cao hơn bởi xã hội, cộng đồng.

Khi mua một sản phẩm thời trang từ một thương hiệu, người tiêu dùng cũng cần phải nhắc nhở bản thân rằng hành vi này của mình là đang ủng hộ thương hiệu trong sứ mệnh và hoạch định mà họ đang cam kết thực hiện. Nguyên tắc chung là đừng tin tưởng những thương hiệu thời trang được vận hành bởi chính những tỉ phú làm giàu từ thương hiệu của họ. Nếu quan tâm đến thời trang bền vững, hãy luôn dành thời gian để nghiên cứu những nỗ lực, phương châm hoạt động của thương hiệu đó. Yếu tố bền vững phải được cộng hưởng vào từng giai đoạn sản xuất của họ theo hình thức lâu dài, chứ không chỉ là thỉnh thoảng ra mắt một bộ sưu tập bền vững hay các mẫu thiết kế sử dụng chất liệu bền vững.

Để có được một sản phẩm thời trang hoàn thiện được trưng bày đẹp đẽ trong các cửa hàng thì trước đó chúng đã được nâng niu, hoàn thiện bởi sự chung tay của nhiều người, từ những thợ rập, thợ cắt, thợ may, người đóng gói, bảo quản, vận chuyển, bày biện, tư vấn… Rất nhiều thương hiệu thời trang nhanh lớn sử dụng nguồn nhân lực là các phụ nữ ở các nước nghèo khó trên thế giới và không trả cho họ mức công tương xứng, lẫn cung cấp cho họ những quyền lợi thiết yếu như bảo hiểm sức khỏe, môi trường làm việc an toàn. Tất cả là để sản xuất ra những sản phẩm áo quần có mức giá dễ tiếp cận bởi đại chúng và làm giàu từ đó.

Thực trạng là nhiều nguyên liệu thuần chay hiện nay được sản xuất từ những nhiên liệu chuyển hóa từ nhựa hay hợp chất ô nhiễm. Những chất liệu này vẫn luôn được xem là gây nguy hại tới môi trường nhưng lại được tiếp thị là thuần chay (điển hình là da thuần chay – vegan leather) để khiến cho nó trở thành một nguyên liệu hợp xu thế và đáp ứng được nhu cầu tiếp thị của thương hiệu. Chính bởi lẽ đó mà đừng vội tin vào những lời quảng cáo rằng thương hiệu sử dụng các loại nguyên liệu thuần chay không gây nguy hại tới môi trường. Thương hiệu thời trang bền vững sẽ cần phải tác động tới nhiều khía cạnh khác trong mô hình kinh doanh của họ, chứ không chỉ dừng ở mức sử dụng các nguyên vật liệu tái chế, tân tiến.

Tích tiểu thành đại thì mới đại thành công. Là một người tiêu dùng có nhận thức và muốn chứng kiến ngành công nghiệp gây ô nhiễm lớn thứ hai trên thế giới này có những bước chuyển mình ngoạn mục thì việc phải liên tục cập nhật thông tin, tri thức là điều vô cùng cần thiết. Hành động này không chỉ giúp cho mỗi người nhận diện được những hành vi tiếp thị sai lệch, green washing của các doanh nghiệp; hơn thế nữa là để chia sẻ những kiến thức này tới những người xung quanh nhằm tạo ra một cộng đồng lớn mạnh, một thế lực hùng hậu để ép buộc ngành công nghiệp này phải thay đổi và kiến tạo ra những giá trị lớn lao đến cuộc sống hơn chỉ là kinh tế.

Mỗi một lần chúng ta trong vai trò là người tiêu dùng mua sắm một sản phẩm, hãy xem đó là một phiếu bầu chọn cho ngành công nghiệp thời trang trong tương lai mà chúng ta muốn nhìn thấy. Liệu đó sẽ một ngành công nghiệp thời trang bền vững, thân thiện với môi trường hay là một ngành công nghiệp thời trang ô nhiễm, tồn đọng và hao tổn tài nguyên như hiện nay?

Cũng đừng bỏ qua những chiến dịch với quy mô rộng khắp trong việc đòi quyền lợi cho các nhân lực nghèo khó đang phục vụ ngành công nghiệp thời trang như #WhoMadeMyClothes, #PayUp. Hãy tận dụng những nền tảng mạng xã hội để cùng các tổ chức nhân quyền, môi trường để thúc ép ngành công nghiệp thời trang phải thay đổi, cũng như bài trừ những thương hiệu green washer đang sử dụng thời trang bền vững như một hành vi tiếp thị sai lệch và trục lợi từ đó.

Chuyển ngữ từ: Refinery29 I Theo: Style-Republik