Last Christmas: Bí mật đằng sau bản nhạc "quốc dân" mùa Giáng Sinh
Gần 40 năm ra đời, "Last Christmas" chính là ca khúc nhạc Noel "đi đâu cũng nghe" mỗi dịp cuối năm, thậm chí còn có sức ảnh hưởng sánh ngang với các bản nhạc bất hủ khác cùng đề tài. Điểm thú vị là chủ nhân của nó - George Michael - không hoàn toàn viết "Last Christmas" dành cho Giáng Sinh, và còn nhiều hơn những sự thật không ngờ mà người hâm mộ ít biết đến...
Bản synthpop sinh ra từ... giường ngủ
Thời trai trẻ, giọng ca quá cố George Michael (đã mất Giáng Sinh 2016) cùng người bạn đồng âm Andrew Ridgeley thành lập ban nhạc Wham! rất nổi tiếng thập niên 80 với nhiều bài Pop lãng mạn trữ tình, đơn cử như "Careless Whisper" hay "Everything She Wants"... đưa tên tuổi họ vươn ra khỏi lãnh thổ nước Anh, tiến sang thị trường Bắc Mỹ.
Cả George và Andrew khi đó thân thiết tới mức họ thường xuyên ghé về thăm nhà của George ở Anh. Đây cũng là nơi George viết nên "Last Christmas" mà theo lời Andrew kể lại, khi họ đang cùng ngồi xem truyền hình thì George đột nhiên rời đi và trở lên phòng ngủ. Vài giờ sau, anh bước xuống với bộ điệu hân hoan như thể vừa tìm thấy... kho báu, và đó là thời điểm George viết ra "Last Christmas"!
"Một ngày mùa Thu, tháng Tám!" - Andrew kể lại với báo giới, "George cho một thông điệp Giáng Sinh, và anh ấy thường kể những câu chuyện tình không trọn vẹn, như cách anh ấy vẫn từng chinh phục người nghe từ trước đến giờ!". Bởi vì George không chủ đích viết một bài hát Giáng Sinh, thế nên "Last Christmas" ngoài câu hát mở đầu thì toàn bộ nội dung ca khúc không liên quan gì đến... Giáng Sinh: không ông già Noel, không cây thông, không tiếng chuông, không tuyết rơi... chỉ có tình yêu tan vỡ của một chàng trai dành cho cô gái đến rồi đi, vào đúng dịp 25 tháng 12!
Chưa từng giành quán quân nhưng từng bị... kiện cáo!
Khi phát hành lần đầu tiên, "Last Christmas" không thành công như mong đợi, ca khúc thậm chí không thể vươn lên Top 1 ở Anh. Giữa thập niên 80, George còn bị Dick James Music - một công ty xuất bản âm nhạc kiện vì "đạo lời" trong ca khúc "Can’t Smile Without You" của The Carpenters, tuy vậy vụ việc không đi đến đâu vì ca từ và cách triển khai giữa hai bản nhạc này chỉ có sự tương đồng nhỏ.
Điều kỳ lạ là, vào năm 2021, tức 36 năm kể từ ngày ra đời, "Last Christmas" đạt thứ hạng cao nhất ở Anh - một tiền lệ chưa từng xảy ra. Tất nhiên lúc này, Wham! đã không còn tồn tại bởi sự ra đi mãi mãi của George Michael. Sau khi qua đời, người hâm mộ lại đột nhiên dành nhiều tình cảm hơn cho George và "Last Christmas". Trong cuộc bình chọn của Smooth Radio, ca khúc được chọn là bài hát Giáng Sinh hay nhất mọi thời đại.
Ca khúc chỉ xếp sau "All I Want For Christmas" của Mariah Carey tại danh sách bình chọn của Timeout, hạng tư của Billboard và hạng nhất của Telegraph. Cả "Last Christmas" và "All I Want For Christmas" cũng là hai ca khúc đương đại duy nhất luôn ở vị trí Top 5 tất cả các cuộc bình bầu, cạnh nhiều bản nhạc Noel thuần túy đình đám hàng thập kỷ qua. Có một sự thật đáng tiếc là khi George Michael qua đời đúng dịp Noel, "Last Christmas" mới lần đầu tiên xuất hiện trên Hot 100 của Billboard nước Mỹ ở hạng 9. Lý giải cho sự "tái xuất" muộn màng này là vì vào thập niên 80-90, luật của Billboard không áp dụng cho các tác phẩm ghi âm và phát hành bên ngoài nước Mỹ!
Nhà nhà, người người cover nhưng Internet xuất hiện điều khoản… cấm nghe
Với khoảng 2 triệu bản đĩa vật lý bán ra ở thị trường Anh, "Last Christmas" là ca khúc Giáng Sinh bán chạy nhất chỉ sau "Moves like Jagger" của nhóm Maroon 5. Nếu thị trường Mỹ luôn có "All I Want For Christmas" mỗi dịp tháng 12 thì ngược lại ở Anh, vị trí độc tôn giờ đã dành cho "Last Christmas". Không như "All I Want For Christmas" - ca khúc "đóng dấu" Mariah Carey, "Last Christmas" liên tục được nhiều ca nghệ sỹ hát lại: từ Carly Rae Jepsen, Backstreet Boys đến Gwen Stefani, Taylor Swift... Tất nhiên sức lan tỏa của những bản cover này vẫn không thể bằng được phiên bản gốc với sound tiếng đã đi vào tâm trí nhiều thế hệ người nghe.
Trong số vô vàn các bản cover từng phát hành, bản của các diễn viên phim Glee có thể gọi là thành công nhất, khi lập kỷ lục là ca khúc cover đầu tiên lọt Billboard Hot 100 vào năm 2010. Ba năm sau, ngôi sao mới nổi Ariana Grande trình làng "Last Christmas" trong album nhạc Giáng Sinh và giành hạng nhất của US Holiday Billboard. Kỷ lục người thu âm nhiều phiên bản "Last Christmas" thuộc về Whigfield với tổng cộng... 19 bản thu âm, phát hành tại thị trường châu Âu năm 1995.
Sức ảnh hưởng của "Last Christmas" không chối cãi là vậy, nhưng trên mạng xã hội, có một trò chơi kỳ quặc lấy tên Whamageddon yêu cầu người chơi không được nghe "Last Christmas" trong vòng một tháng từ 1 đến 24 tháng 12. Trò chơi vô thưởng vô phạt này tưởng dấy lên sự tiêu cực, nhưng ngược lại nó tạo thành trào lưu, càng khiến cho "Last Christmas" nổi tiếng hơn.
Trở thành văn hóa đại chúng
Không chỉ vang lên mỗi dịp Noel, "Last Christmas" còn trở thành nguồn cảm hứng cho bộ phim điện ảnh cùng tên phát hành năm 2019. Nội dung bài hát được đạo diễn Paul Feig chuyển thể thành kịch bản phim, kể về cuộc tình buồn giữa cô ca sĩ chưa gặp thời và một chàng doanh nhân thoắt ẩn thoắt hiện, hệt câu hát: "Last Christmas, I gave you my heart. But the very next day you gave it away…".
Thời điểm làng nhạc US-UK chịu ảnh hưởng từ sự đổ bộ của các giai điệu 80, thì chất nhạc synthpop gợi cảm của "Last Christmas" dường như chạm đúng lúc guồng quay. Phiên bản phục dựng 4K của ca khúc đăng tải trên YouTube từ 2009 đã đạt hơn 750 triệu lượt xem, nhỉnh hơn bất kỳ ca khúc nhạc Giáng Sinh nào ở thời điểm hiện tại. Và có lẽ, "Last Christmas" sẽ còn chinh phục người nghe thêm nhiều thập niên nữa…
