Datmaniac - Âm nhạc bắt đầu từ cuộc sống và “phục hồi con người” bằng tình yêu
Datmaniac là một gã “nghiện” rap và luôn có rất nhiều “chemistry” với cuộc đời, thể hiện qua âm nhạc của anh. Đồng hành với rap Việt hơn 14 năm, hiện tại, Datmaniac đã có vị trí riêng trong lòng khán giả bằng chính cá tính, tư duy khác biệt và chất hiphop của riêng mình.
Mộc mạc, chân thật và đầy suy tư về xã hội, Datmaniac biến âm nhạc thành chất xúc tác để người nghe của anh cảm thấy gần nhau hơn và thật hơn với chính mình. Anh dẫn dắt thính giả vào thế giới lạ mà quen, gần gũi nhưng cũng mới mẻ, riêng tư nhưng không một mình. Tôi vẫn luôn tự hỏi: “Điều gì tạo nên cảm giác này trong âm nhạc của anh?” Vào buổi chiều mưa tháng 9 được trò chuyện cùng anh, tôi đã phần nào trả lời được cho thắc mắc đó.
Âm nhạc bắt đầu từ cuộc sống
“Có khoảnh khắc về đâu đó đã nhớ trong suốt vài năm
Ổ gà, nắp cống, chỗ cấm thuốc và mắm ruốc xoài ngâm” (Ngày nào)
Chất liệu đường phố giản dị và gần gũi luôn được đặt làm trọng tâm trong âm nhạc của Đạt. Lắng nghe câu chuyện anh kể, có thể thấy, tâm hồn nghệ sĩ của anh va chạm liên tục với những hình ảnh, câu nói và khoảnh khắc bất chợt từ cuộc sống. Cũng vì thế mà hàng loạt mảnh vụn vẫn được Đạt sắp xếp một cách có trật tự, như một bộ phim với nhiều phân cảnh khác nhau, ít hay nhiều đều gợi sự liên tưởng, để nghe, cảm nhận, và đồng điệu.
Những tháng ngày xem phim, chơi game và rong ruổi khắp Sài Gòn vô tình giúp Đạt hình thành thói quen chú ý và ghi nhớ mọi sự vật, sự việc bắt gặp thường ngày. Khám phá nhạc rap bằng niềm say mê bất tận, Datmaniac kể: “Có những hôm tìm được một cặp vần, cặp từ hay, mình còn vui hơn cả khi được ăn no bụng, hay sở hữu những vật chất cầm nắm được”. Đạt bước vào âm nhạc và sống với nhạc theo một cách tự nhiên, để những câu từ, nhịp điệu và chất liệu đời sống thấm đẫm trong con người mình được lan tỏa đến người nghe.
“Ta trôi bồng bềnh trên ly nước
Đường phố khi khô và khi ướt
Xã hội như vạch thước đang đo khoảng cách của người đi sau và đi trước”
(Đời thường 3)
Âm nhạc nói chung hay nhạc rap nói riêng đều là những lát cắt từ cuộc sống, nhưng cũng có khi là sự tự “giác ngộ” của tác giả hoặc chính người nghe. Mỗi ca từ, giai điệu trôi qua tai, đọng lại đâu đó những rung cảm, tùy vào thời điểm và tâm trạng của mỗi người, để làm bật lên những cảm xúc chân thành. Sự đồng điệu có thể vô tình hay hữu ý, nhưng chúng vẫn luôn tồn tại. Trong một vài khoảnh khắc, câu rap của Đạt như một lời đối thoại, một thông điệp hay một lời nhắc nhở. Không chỉ gom nhặt hình ảnh từ thế giới bên ngoài, đời sống nội tâm cũng được anh đưa vào trong các sáng tác của mình. Đạt kể: “Có lần mình nói chuyện với đứa em và nó chia sẻ: ‘Khi khoa học càng tiến bộ, người ta lại càng muốn bay lên những vì sao và vũ trụ. Nhưng ít ai lại quay vào bên trong để tìm hiểu chính mình'. Có lẽ đó là một khoảng không chưa xác định nhưng vẫn rất thú vị để tìm hiểu. Sau đó, mình mới bắt đầu viết những bài rap thiên hướng nội tâm nhiều hơn, nhưng chúng không quá nặng nề và hàn lâm, chỉ đơn giản là đôi mắt mình tiếp thu được gì thì thể hiện điều đó”.
"Âm nhạc phục hồi con người” bắt đầu bằng tình yêu
“Rất nhiều người bị tổn thương một mặt nào đó, họ muốn bước khỏi đấy và thường tìm đến thiên nhiên. Nếu bây giờ thiên nhiên cũng bị tàn phá, con người sẽ phải đi đâu?”
Âm nhạc của Datmaniac không phô trương, cũng không có nhiều mỹ từ hay điều gì lấp lánh mà chúng đem đến cho người nghe nguồn năng lượng tích cực và tư duy hướng thiện, bằng khả năng “phục hồi con người”, xoay quanh các chủ đề về thiên nhiên, môi trường và những người sống trong đó.
“Càng ngày, Đạt càng muốn có thêm nhiều thử thách trong sáng tác và phát triển bản thân. Đạt muốn tìm thêm những chủ đề hay ho, thoát khỏi những lối mòn quen thuộc. Những chủ đề về phục hồi con người có thể bắt đầu từ việc phục hồi thiên nhiên… Mình từng thấy rất nhiều người bị tổn thương một mặt nào đó, họ muốn bước khỏi đấy và thường tìm đến thiên nhiên. Nếu bây giờ thiên nhiên cũng bị tàn phá, con người sẽ phải đi đâu? Phục hồi con người bắt đầu từ môi trường sống, từ ‘ngôi nhà chung’ là Trái đất này. Mặc dù nghe có phần vĩ mô nhưng đó thật sự là điều xứng đáng để chúng ta chú tâm và làm điều gì đó”, Datmaniac chia sẻ.
Dùng âm nhạc để kể chuyện về bản thân đã khó, giờ đây anh còn muốn dùng âm nhạc như sợi dây nối kết cộng đồng, cho những giá trị chung to lớn hơn. Câu chuyện về môi trường không phải vấn đề của riêng ai, nhưng là một trong những rapper tiên phong, Datmaniac khiến tôi hiểu được sự độc bản và khác biệt khi bắt đầu bất cứ thứ gì bằng tình yêu sâu sắc dành cho thiên nhiên, con người và cả cuộc đời.
“Thà là mình trồng cây
Phục hồi một dòng sông
Chốn thiên đàng là cá, voi và mèo vô gia cư
Trong khi thiên nhiên mang theo bao nhiêu ca từ
Viết cho cuộc đời một lá thư về thời xa xưa
Như xin một lời tha thứ”
(Thiên hà trước hiên nhà)
Không chỉ quay về với thiên nhiên, Đạt còn muốn được biểu diễn ở… nhà tù và bệnh viện tâm thần! Theo anh, đó cũng là những nơi mà con người cần được phục hồi. Khi được hỏi điều gì khiến anh có ý tưởng như thế, “chú Ba” bày tỏ: “Mình từng tiếp xúc với họ. Mình từng tới bệnh viện tâm thần và ngồi xung quanh rất nhiều bệnh nhân. Họ là người có mức sống từ bình dân trở xuống, những người tỉnh lẻ đến đó vì gia đình, vì bản thân bị bệnh. Lúc đó, mình chỉ tò mò không biết những người này đang nghĩ gì, mình thật tâm chỉ mong họ có một cuộc sống bình thường và ổn định. Ngoài ra, có thể là do tác động gia đình - có lần em mình từng nói với mẹ: ‘Mẹ ơi, con người không xấu xa!’ Mình cũng không hiểu tại sao nó lại nói vậy. Nhưng câu nói ấy khiến mình muốn lưu tâm và quan sát cuộc sống nhiều hơn”.
Hơn cả một buổi trả lời phỏng vấn, ở Đạt là những câu chuyện chân thành, với đầy sự khiêm tốn và cảm hứng tạo nên những thông điệp ý nghĩa mà Datmaniac đang truyền tải đến mọi người từng ngày qua âm nhạc và chính con người anh. Để hiện thực hóa những mong muốn của mình, Datmaniac dự định sẽ triển khai dự án “Gom rác đổi album”, cũng đồng thời là cột mốc đầu tiên trong 14 năm với sự nghiệp của anh. Album ra mắt vào ngày 21/12/2022 sắp tới sẽ đánh dấu cột mốc 10 năm “sau lời đồn về ngày tận thế” (theo sự ví von hài hước của Đạt), với rất nhiều hình ảnh thiên nhiên được cài cắm, sẽ chỉ được trao cho người nghe khi họ quyên góp 10kg rác đem đến đổi album của Datmaniac.
“Tìm thấy được mình như là tìm xương khủng long” (Ngày nào)
Cuộc hành trình đi tìm về chính mình là những chuyến đi đầy gian nan, bí ẩn nhưng cũng thật thú vị và hạnh phúc vô vàn. Âm nhạc là nơi để soi rọi và sưởi ấm trái tim, nguồn năng lượng mãnh liệt đó sẽ thôi thúc chúng ta sống tử tế và làm điều ý nghĩa. Nhân dịp rapper Datmaniac sắp phát hành album đầu tay trong sự nghiệp âm nhạc của mình, xin chúc anh luôn vững tin về những điều đã chọn và giữ được ngọn lửa đam mê để theo đuổi định hướng “âm nhạc phục hồi con người”.
Credit:
Photographer: RABHUU Studio
Editor: Thanh Phương
Starring: Datmaniac
Assistant Artist: Nhật Thi
Location: Hornill Snackbar
