Cannes 2024: Phim Hoa ngữ "trỗi dậy", huyền thoại Hollywood trở về
Không nằm ngoài dự đoán, những ngôi sao màn bạc và các bậc thầy phim nghệ thuật đều đưa tác phẩm mới nhất của họ đến Cannes năm nay. Mùa giải lần thứ 77 được cho là tiềm ẩn nhiều "ngựa ô"!
Qua thời hoàng kim?
Những năm gần đây, hạng mục chiếu phim không tranh giải Midnight Screenings là "đất lành" cho các tác phẩm giật gân đến từ châu Á. Các năm trước, hạng mục này từng gửi tới người hâm mộ loạt phim chấn động gồm có "Train to Busan", "The Wailing"... Nay, hai tác phẩm mới toanh "Twilight of the Warriors: Walled In" của Trịnh Bảo Thụy (Hồng Kông) và "I, The Executioner" của Ryoo Seung-wan (Hàn Quốc) sẽ lần lượt trình làng ở Cannes. Nếu Hàn là quốc gia "quen mặt" thì Hồng Kông sau Đỗ Kỳ Phong, hiếm có cái tên nào được nhắc nhớ và sự xuất hiện của Trịnh Bảo Thụy - ngôi sao mới trên bầu trời phim Hoa ngữ dòng giật gân, là điểm nhấn không thể bỏ qua. Trịnh Bảo Thụy sinh năm 1972, nổi lên từ "Motorway" năm 2012 nhưng phải tới tận 2021 với "Limbo" - một phim noir ấn tượng, cái tên họ Trịnh mới được các liên hoan phim quốc tế để mắt tới. Sau "Mad Fate" chiếu giới thiệu tại Berlin năm ngoái, "Twilight of the Warriors: Walled In" là phim đầu tiên của ông có mặt ở Cannes, với sự tham gia của loạt sao kì cựu như Cổ Thiên Lạc, Lâm Phong, Nhậm Hiền Tề...
Không chỉ có Trịnh Bảo Thụy, điện ảnh Hồng Kông nhiều khả năng tỏa sáng ở Cannes năm nay với phim mới "She's got no name" của Trần Khả Tân, do Chương Tử Di đóng chính. "She's got no name" là dự án hành động hiếm hoi họ Chương đóng chính, và là phim đầu tiên của Trần Khả Tân sau bốn năm với "Leap" cực kì ăn khách. Họ Trần có một giai đoạn rất siêng tham gia các LHP, trong đó "Perhaps Love" còn được chọn chiếu bế mạc tại LHP Venice hồi 2005 và đại diện Hồng Kong tranh Oscar cùng năm. Mặc dù "She's got no name" chỉ tham gia chiếu giới thiệu không tranh giải tuy nhiên nó được đứng chung hạng mục với loạt phim lớn từ Hollywood, quả là tin tức sốt dẻo với người hâm mộ Hoa ngữ.
Còn nhớ những năm 90-2000s, phim Hoa ngữ thường xuyên được chọn chiếu và tranh giải ở Cannes, có thể kế đến những đại diện nổi bật như "In the Mood for Love" của Vương Gia Vệ - thắng giải Nam chính tại Cannes 2000 cho Lương Triều Vỹ; "Farewell My Concubine" của Trần Khải Ca thắng Cành cọ vàng tại Cannes năm 1993; "The Assassin" của Hầu Hiếu Hiền thắng giải Đạo diễn tại Cannes 2015... Và cho đến nay, chưa một phim Hoa ngữ nào có cơ hội chạm tay đến giải thưởng cao quý nhất, thậm chí vị trí tranh giải cũng không có nhiều phim Hoa ngữ như trước. Đại diện gần nhất của Hoa ngữ có thể nhắc đến Giả Chương Kha và 5 lần dự Cannes, nhưng chỉ thắng một giải Kịch bản cho "A Touch of Sin".
Chính vì bộ máy kiểm duyệt hà khắc mà phim Hoa ngữ (cụ thể là Trung Quốc) nhiều lần chịu tai tiếng khi mang phim đến Cannes, điều này cũng khiến tác phẩm bất lợi khi xét duyệt trao giải. Trong khi đó, Cannes có thói quen cổ hũ là lựa chọn những tên tuổi kì cựu, thâm niên... do đó nhiều những nhà làm phim trẻ, tài năng, ít khi được chọn tranh Cành cọ vàng. Năm nay, một lần nữa Giả Chương Kha tranh Cành cọ vàng với "Caught by the Tides" tuy nhiên dự án chưa hé lộ nhiều thông tin và sau khi vắng bóng gần 6 năm, liệu Giả có đem tới những thước phim chinh phục Cannes?
Phim art-house Việt sẽ lập cú đúp?
Năm ngoái, Phạm Thiên Ân mang về chiến thắng vẻ vang với giải Camera D'or cho phim đầu tay "Inside the Yellow Cocoon Shell", cũng như đạo diễn tên tuổi Trần Anh Hùng giành giải Đạo diễn xuất sắc nhất với "The Taste of Things", thì năm nay phim Việt có thêm đại diện tranh giải mới. Tại hạng mục Un Certain Regard (Một góc nhìn khác) ưu tiên các tác phẩm nhỏ từ các đạo diễn trẻ, tài năng hoặc mới làm phim dài đầu tay, tham gia, phim "Việt và Nam" của Trương Minh Quý được chọn tranh tài cùng những đại diện đến từ Nhật, Trung, Na-Uy và một số quốc gia khác. Mặc dù là hạng mục phụ, nhưng Un Certain Regard rất được báo chí chú ý, nhiều đạo diễn kì cựu cũng từng tranh tài ở đây như Hong Sang-soo (Hàn) hay Apichatpong Weerasethakul (Thái)... nên việc "Việt và Nam" cũng dấy lên hi vọng về việc phim Việt sẽ lại một lần nữa được gọi tên?!
Với Trương Minh Quý, đây là phim thứ ba trong sự nghiệp làm phim art-house và là dự án tâm huyết của nhà làm phim gốc Buôn Mê Thuột này. Trước đó, Quý từng giành nhiều giải thưởng với các phim ngắn ở Singapore, São Paulo... nhưng Cannes mới là LHP lớn đầu tiên anh tham dự. Phim xoay quanh câu chuyện về hai công nhân thợ mỏ, sống ở làng quê nghèo, hàng ngày cặm cụi sinh nhai và nuôi ước mơ đổi đời. Bên cạnh việc khắc họa tình yêu đồng giới, tác phẩm (được quay hình bằng phim 16mm) khơi ngợi những lát cắt về chiến tranh, quá khứ, sự sống và cái chết. "Việt và Nam" sẽ không lập lại thành tích của "Inside the Yellow Cocoon Shell" vì đây không phải phim đầu tay, nhưng nếu thắng một trong các giải thưởng tại Un Certain Regard, đây sẽ là phim Việt đầu tiên làm được điều này.
Hollywood vẫn "trên cơ"!
Dù Cannes luôn được giới thiệu là LHP của những điều gây sốc, song có một sự thật rằng độ hào nhoáng và phủ sóng truyền thông của nó đều phải cậy dựa vào phần lớn các ngôi sao Hollywood. Vì cớ đó, mỗi mùa Cannes đến, người hâm mộ chắc chắn sẽ được nhìn ngắm các tên tuổi hàng đầu Kinh đô điện ảnh xuất hiện, cùng với việc đem phim chiếu giới thiệu hoặc tranh tài. Năm ngoái, chúng ta chứng kiến những Leonardo DiCaprio, Scarlett Johansson, Johnny Depp... xuất hiện và sải bước thảm đỏ. Cannes sẽ luôn tạo mọi điều kiện, cơ hội để mời những phim đáp ứng tiêu chí chất lượng (tất nhiên sẽ có rủi ro) và cả độ "hot", năm nay từ Cành cọ vàng đến Phim không tranh giải, Hollywood vẫn hiện hữu mạnh mẽ.
Đầu tiên phải kể đến sự "trở về" của Francis Ford Coppola - "cha đẻ" loạt phim "Bố già" và là huyền thoại sống của điện ảnh đương đại với rất nhiều tác phẩm kinh điển có thể kể tên như "Apocalypse Now", "Bram Stoker's Dracula"... Sau năm 1997, Francis Ford Coppola gần như từ giã công việc làm phim, thỉnh thoảng vài năm lại ra mắt một tác phẩn mới nhưng không gây nhiều tiếng vang. 13 năm kể từ "Twixt", Francis Ford Coppola mới công bố dự án "Megalopolis" lấy đề tài siêu nhiên, và là phim "nặng ký" đầu tiên của ông kể từ... "The Godfather Part III" năm 1990!
"Megalopolis" tiêu tốn 120 triệu USD của American Zoetrope và là phim "bom tấn" duy nhất có mặt tại hạng mục Cành cọ vàng ở Cannes năm nay. Chưa biết chất lượng phim ra sao, nhưng bấy nhiêu sự kiện xoay quanh việc sản xuất phim đã khiến "Megalopolis" trở thành phim đáng chú ý bậc nhất Cannes, vì dân tình ví von nó có thể mang Francis Ford Coppola trở về đỉnh vinh quang hàng thập kỉ trước! Gia tộc Coppola ở Hollywood không chỉ có ông, mà còn cô con gái - đạo diễn tài năng Sofia Coppola, cháu trai là diễn viên Nicolas Cage, Jason Schwartzman... Việc ông lần đầu tiên tranh Cành cọ vàng chắc chắn sẽ khiến Cannes thu hút nhiều dự luận.
Bên cạnh Francis Ford Coppola, Cannes lần thứ 77 còn hiện diện nhà làm phim gạo cội khác là George Miller - chủ tịch BGK năm 2016 - một năm sau khi "Mad Max: Fury Road" công phá rạp chiếu thu về 380 triệu USD và 6 giải Oscar. Gần 10 năm sau, Miller đem tới Cannes phần phim tiền truyện về nhân vật thống soái Furiosa, qua "Furiosa: A Mad Max Saga" do sao đang lên Anya Taylor-Joy đóng chính. Đây cũng là phim "bom tấn" sẽ ra mắt toàn cầu vào dịp Hè năm nay (24 tháng 5) và được dự đoán sẽ có doanh thu vượt trội so với phần phim trước đó. Cũng như "Mad Max: Fury Road", phần tiền truyện này sẽ không tranh giải.
Cuối cùng, phải nhắc đến những cái tên "nóng hổi" sau mùa giải Oscar vừa diễn ra, đó là đạo diễn Yorgos Lanthimos và nữ diễn viên Emma Stone. Cả hai tiếp tục kết hợp lần thứ ba trong phim truyện "Kinds of Kindness" mang thể loại black comedy với sự đóng góp của loạt diễn viên tiềm năng bao gồm Margaret Qualley, Joe Alwyn, Hong Chau... Yorgos Lanthimos rất có duyên với Cannes, ba phim trước đó của ông gồm "Dogtooth", "The Lobster" và "The Killing of a Sacred Deer" đều thắng giải tại Cannes và dân tình dự đoán rằng lần này Lanthimos sẽ tiếp tục không ra về tay trắng. Hơn nữa, so với thời điểm 2015-2017, cái tên Lanthimos chưa phải hạng sao Hollywood nhưng sau "The Favourite" và "Poor Things" thì ông hiện là đạo diễn nổi bật hàng đầu Hollywood và tất nhiên ảnh hưởng không nhỏ tại châu Âu.
Dù vừa thắng hai giải Oscar, nhưng "Kind of Kindness" sẽ là phim tranh giải đầu tiên của Emma Stone ở Cannes, trước đây cô từng tham dự LHP với tác phẩm "Irrational Man" của Woody Allen. Trong "Kind of Kindness", Stone sẽ sắm ba vai với ba câu chuyện khác nhau, đây là thử thách và cơ hội để ngôi sao này chứng tỏ thực lựa, thậm chí lập kỳ tích với giải Ảnh hậu Cannes chẳng hạn. Ngoài Stone, cũng có một số ứng viên sáng giá cho hạng mục Ảnh hậu bao gồm Diane Kruger (cũng thủ ba vai trong "The Shrouds"); Mikey Madison trong "Anora"...
LHP Cannes lần thứ 77 sẽ diễn ra từ 14-25 tháng 5 năm 2024. Ngoài 19 phim tranh giải Cành cọ vàng đã công bố, sẽ có sự bổ sung (hoặc không) số lượng ít các phim (do kịp hoàn tất hậu kì).
