Sức khỏe tinh thần người làm thời trang: 10 năm sau cái chết của Alexander McQueen

Theo Vogue Business, mười năm trước, Nhà thiết kế Lee Alexander McQueen (1969-2010) đã tự kết liễu đời mình ở tuổi 40 trong căn hộ ở Mayfair, London. Đó là vụ tự sát nổi tiếng trong giới thời trang. Nhưng những bệnh lý dẫn đến nó –  ví dụ như lo âu cấp tính, trầm cảm nặng và nghiện ngập do căng thẳng quá độ – không còn quá xa lạ đối với cộng đồng thời trang xa xỉ. Các nhà thiết kế thời trang nổi tiếng khác, đặc biệt là John Galliano, người đã được giới thiệu cùng với McQueen trong cuốn sách Gods and Kings: The Rise and Fall of Alexander McQueen and John Galliano, đã phải chịu đựng các vấn đề về kiệt sức và nghiện ngập do điều kiện làm việc khắt khe và tính chất công việc nặng nhọc.

Sau cái chết của McQueen và sự cố của Galliano, một số người trong ngành nghĩ rằng đó là lời cảnh tỉnh cho các phòng ban điều hành của các thương hiệu lớn. Bài học rút ra là: sức khỏe tinh thần của những tài năng nghệ thuật cần được ưu tiên hơn deadline và kết quả báo cáo hàng quý.

Lịch trình ra mắt những bộ sưu tập mới tăng vọt cùng với sự bùng nổ của mạng xã hội (McQueen qua đời cùng với năm Instagram ra mắt, trước khi nó có sức nặng trong lĩnh vực thời trang) và việc ra mắt các sản phẩm theo chu kỳ tuần đã trở thành tiêu chuẩn, đòi hỏi nhiều hơn từ nhà thiết kế và đội ngũ của họ. Thêm vào đó, các công cụ truyền thông trực tiếp đến người tiêu dùng mà thương hiệu đã áp dụng trong vài năm qua, chẳng hạn như video và podcast trên YouTube, cũng yêu cầu sự tham gia của phía sáng tạo, và nó đã “bóc lột các nhà thiết kế nhiều hơn bao giờ hết” (lời của Robert Burke thuộc Robert Burke Associates, một công ty tư vấn bán lẻ sang trọng ở New York).

Hơn nữa, “guồng quay công việc của các nhà thiết kế và sự thiếu ổn định thậm chí còn trầm trọng hơn 10 năm trước”, một cựu biên tập viên tạp chí chỉ ra. Burke đồng tình: “Thước đo tài năng của bạn chính là bộ sưu tập cuối cùng của mình, và tần suất xuất hiện của những bộ sưu tập đó đã bị đẩy lên một tầm cao mới.” Sự đe dọa bị sa thải liên tục đè nặng lên nhân viên.

“Văn hóa hối hả”, được ngành công nghệ thổi phồng và làm cho hấp dẫn, không phải là điều gì mới lạ. Cộng đồng doanh nghiệp, dù ít dù nhiều, đã bắt đầu các cuộc thảo luận về vấn đề kiệt sức và ban hành các chính sách thúc đẩy sức khoẻ tinh thần. Tuy nhiên, nguồn tin quen thuộc trong thời trang, những vấn đề này chưa rõ ràng và chưa phải là ưu tiên. “Thành thật mà nói, tôi không thấy có nhiều thay đổi trong thập kỷ kể từ khi McQueen qua đời", một nhà tư vấn tuyển dụng thời trang hàng đầu ở Paris tiết lộ, với điều kiện phải được giấu tên. 

Bằng chứng là, một người tư vấn tuyển dụng đã kể lại những câu chuyện về điều kiện làm việc khắc nghiệt tại một thương hiệu xa xỉ lớn ở Paris trong những năm sau cái chết của McQueen. Áp lực không ngừng và những yêu cầu bất thường của giám đốc sáng tạo đã dẫn đến việc hàng loạt nhân viên nghỉ việc và phải nhập viện. Không ai từ phía công ty nói chuyện với nhà thiết kế hoặc ít nhất là đặt ra các giới hạn, người này cho biết.

Một số ít công ty – Stella McCartney ở London, Lululemon ở Vancouver và Tommy Hilfiger ở Amsterdam – cung cấp các lợi ích kèm theo liên quan đến sức khỏe tại nơi làm việc, chẳng hạn như bữa trưa miễn phí và các lớp học yoga. Nhưng đối với hầu hết các công ty thời trang lớn (và nhỏ), nhà tư vấn tuyển dụng nói, “một đặc quyền thực sự là đưa ra mức phí giảm giá hội viên tại phòng gym”. Ngoài ra, chương trình chăm sóc sức khỏe nhân viên do công ty thời trang định hướng “vẫn không phải là ưu tiên hàng đầu”, người này nói thêm.

Nhìn lại sức khỏe tinh thần của người làm thời trang Việt thì sao? Covid-19 và guồng quay nhanh trước đó đã khiến bao nhiêu thương hiệu gặp khó khăn, các nhà thiết kế gặp vấn đề sức khỏe? Từ thực tế của bạn thân, bạn đang gặp phải vấn đề gì? Hãy chia sẻ cùng L'OFFICIEL Vietnam, chúng tôi sẽ trở lại bằng một bài viết ở kỳ kế tiếp. 

Chuyển ngữ: Nhi Nguyễn cho Style-Republik

Theo Vogue Business