Đau đớn và man rợ, bạn vẫn muốn trở thành Riccardo Tisci
Riccardo Tisci, cựu Giám đốc sáng tạo của Burberry và Givenchy, cái tên đã tự nguyện được xích chặt với danh từ “Gothic” từ những năm 2000.
Khi nhìn thấy từ khoá “Gothic”, điều gì sẽ hiện lên trong trí tưởng tượng của bạn đầu tiên?
Ma cà rồng? Bá tước Dracula? Văn học lãng mạn nhưng cũng quằn quại trong nỗi sợ mà điển hình là “Frankenstein”, “Jekyll & Hyde”, “Đồi gió hú”? Những thánh đường hoành tráng? Tranh ảnh miêu tả trẻ em, phụ nữ khoả thân và Jesus trong loạt tạo hình đen tối?
Thuật ngữ “Gothic” có nguồn gốc từ người Ostrogoth và Visigoth - những chiến binh du mục đã làm “ô nhục thế giới”, khiến thời đại hoàng kim của Đế chế La Mã kết thúc, trực tiếp đẩy nền văn minh tại đế quốc này vào thời kì mục nát. Là người làm thời trang, đối với bạn, Gothic chắc hẳn gắn liền với Alexander Lee McQueen. Bạn hoàn toàn đúng. Tuy nhiên, trong bài viết này chúng ta nhắc tới thế hệ trẻ hơn, nhen nhóm sự can thiệp của streetwear cùng Riccardo Tisci.
NTK nổi tiếng có xuất phát điểm cực kì khiêm tốn, nếu không muốn nói là khốn khổ. Riccardo Tisci lớn lên trong một gia đình Công giáo La Mã gần Como, một thị trấn nổi tiếng, nơi bảo tồn những nhà thờ Gothic cuối cùng của nước Ý. Tisci cũng là con út trong gia đình và có tới 8 chị gái, tất cả được bao bọc bởi một người mẹ goá chồng luôn luôn tin rằng bản thân có thể nuôi sống cả đàn con chỉ với 1 mẩu bánh mì.
Được sống quanh những người phụ nữ là câu chuyện quá mức phổ biến khi chúng ta kể về một cá nhân làm thời trang. Tisci khác biệt khi không chỉ nhìn ngắm các chị với ánh mắt ngưỡng mộ. NTK hứng thú khi họ bắt đầu thử phấn mắt xanh lam và đặt tên cho quá trình này là một “nghi lễ biến đổi”. Gothic có vẻ như đã làm nên Tisci từ những ngày thơ ấu. Và mặc dù được miêu tả là một trường phái rùng rợn, ngạo mạn, áp đảo, Riccardo Tisci mê Goth của tuổi trưởng thành lại là một thiếu niên nhút nhát, che dấu bản thân trong bộ đồ đen, mái tóc đen dài, mắt đen môi nhạt và đôi giày platform đen bóng. Bạn dường như đang có tất cả những miêu tả chỉ đích danh nhân vật chính của một trong những thước phim kinh dị cơ bản nhất.
Đáng sợ đi kèm với đáng nể, Tisci chứng tỏ bản thân là một cá nhân xuất sắc khi rời Ý đến Vương quốc Anh vào năm 17 tuổi, dành được học bổng toàn phần tại Central Saint Martins chỉ nhờ vào kỹ năng vẽ. Cuộc sống London lấp lánh, hoàn thiện và nở rộ trên những sàn nhảy thâu đêm. “1990s tại nước Anh là những năm tháng tôi được học làm chính mình”.
BST độc lập đầu tiên dưới danh nghĩa NTK thời trang Riccardo Tisci ra mắt vào năm 2004. BST thứ 2 diễn ra tại ngoại ô thành phố Milan, nơi Mariacarla Boscono xuất hiện trong một đám khói trắng, catwalk với cây thánh giá và giàn hoả thiêu tang lễ đóng vai trò bối cảnh. Cơ hội được làm việc dưới sự bảo hộ của quý tộc Hubert de Givenchy tới ngay sau đó. Năm 2005, Tisci trở thành Giám đốc sáng tạo mảng Haute Couture và Ready-To-Wear cho Givenchy.
“Suốt 2 tháng đầu, trôi trôi nổi như một bóng ma trong chính căn nhà của mình”. Đến Paris cùng đôi giày thể thao cũ mèm và giới thiệu bản thân trong ánh mắt đầy hoài nghi của tất cả các nhân viên xưởng may, Riccardo, với thái độ cực kì cảm thông, cho rằng họ hoàn toàn có lí do để lo sợ khi ngôi nhà thời trang cao cấp truyền thống sắp bị biến thành một tập hợp không thể nào man rợ hơn: nhà thờ Gothic với hàng trăm thử nghiệm hiện đại quái dị. Và như vậy, NTK này trở thành một trong những kẻ dị giáo đáng yêu nhất của thời trang.
Sức mạnh của Riccardo Tisci và Gothic không dừng lại ở áo quần. Mùa Xuân Hè 2006, Givenchy bắt đầu trình diễn lối trang điểm đang được yêu thích bởi gần như tất cả mọi người vào năm 2022: chân mày tẩy trắng, đuôi mắt tô đen và tóc thẳng tự nhiên. Tuy vậy, đây là một BST đau đớn theo đúng nghĩa đen. Tisci đã thành công rực rỡ trong mảng Beauty (mặc dù khi đó, hầu hết các bài báo về Givenchy không công nhận điều này) nhưng thất bại ở phần trang phục. Các thiết kế xa rời từ khoá Gothic, điều phần lớn tất cả mọi người đều mong được nhìn thấy sau thành công của BST Couture Thu Đông 2005. Là Couturier trẻ nhất nước Pháp tại thời điểm làm việc cho Givenchy, Tisci may mắn khi thời trang đã quyết định cho NTK thời gian, thứ ngành công nghiệp này khan hiếm bậc nhất. Và Couture Thu Đông 2009 thuyết phục được hầu hết những biên tập viên khó tính.
Một năm sau, Givenchy Ready-To-Wear Thu Đông 2010 “drama” hơn bao giờ hết. Viền mắt và đôi môi người mẫu đỏ chót, tóc rối, chân mày vẫn tẩy, tất cả họ đều đeo vòng chocker và catwalk với biểu cảm như đang bị một thế lực vô hình bóp cổ. Đen, đỏ, be là những sắc độ được ưa chuộng nhất. Vải ren và đầm ngủ, trực tiếp gợi lên những ý tưởng tình dục xuất hiện với vai trò điểm nhấn. Đinh tán được tận dụng hết mức có thể và bạn cũng không nên bỏ qua những chi tiết thuộc về sportwear chuyên dụng nịt chặt phần ngực.
Năm 2011, Riccardo Tisci bật mí cho cả thế giới rằng Rottweilers là giống chó cực kì sành điệu. Đầu chó nghiệp vụ Rott, trong tình trạng miệng mở rộng, hàm răng phô trương triệt để, cổ đeo vòng gai và mắt trợn trắng được in lên những chiếc áo t-shirt và trình diễn trong BST Thu Đông dành cho nam. Kanye West là một trong những người mặc “đầu chó” trước tiên. Dành cho những ai chưa biết, Riccardo Tisci là một thành viên trong lực lượng sáng tạo hùng hậu bên cạnh Mr.West, cùng những cái tên như Virgil Abloh và Matthew Williams. Theo đó, NTK được ghi nhận là người khơi mào cho cơn sốt thời trang đường phố trong vòng tròn khép kín của những mặt hàng xa xỉ.
Givenchy Ready-To-Wear Thu Đông 2015 nối tiếp chuỗi thành công sẵn có. Tại đây, chủ đề một buổi hành quyết suôn sẻ được thể hiện cực kì chu đáo, sức quyến rũ tối tăm của thời trang trở nên mãnh liệt hơn bao giờ hết. BST thể hiện kỹ năng tailoring không thể chối cãi. Tuy nhiên, tất cả cũng nhấn mạnh kinh nghiệm của cả Givenchy và Giám đốc sáng tạo dưới vai trò Couturier, mặc dù nhà mốt đã phải tạm dừng ra mắt các BST Couture từ sau mùa Thu Đông 2012. Trang sức phủ kín mặt là một trong những điểm nhấn thú vị nhất.
2015 chắc chắn là năm của Givenchy và phù thuỷ hoá trang Pat McGrath, người đã tạo nên tất cả những món phụ kiện từ máu thịt nhầy nhụa cho tới lông vũ và đá quý dành riêng cho khuôn mặt. Nửa sau 2015 tới năm 2016, sự đau đớn dường như được nhân lên gấp đôi khi những bộ trang sức kỳ công hơn hẳn. Bạn nên tự hỏi bản thân sẽ cần bao nhiêu lỗ xỏ trên khắp phần đầu để thoả mãn Riccardo Tisci.
Nhiệm kỳ đình đám của NTK gốc Ý tại Givenchy kết thúc vào năm 2017. Ngay sau đó, Tisci có cơ hội trở về London và làm việc cho Burberry. Quay ngược thời gian, chúng ta hoàn toàn có thể hiểu vì sao Riccardo Tisci lại là hiện tượng tại Givenchy. NTK và nhà mốt hợp nhau từ phong cách Gothic cho tới nguồn cảm hứng mổ xẻ trong từng chi tiết nhỏ, của tất cả mọi thứ tồn tại dưới thời kì Victorian, thêm vào đó, thế hệ Giám đốc sáng tạo tiền nhiệm tại Givenchy là John Galliano và Alexander McQueen.
Sự tương đồng giữa 3 cá nhân là điều không thể chối cãi và không ai trong số họ hợp với Burberry. BST đầu tay của Tisci tại nhà mốt nước Anh khai thác tính từ “wearable” một cách cực kỳ thực dụng. Sự phát triển dần trở nên rõ rệt hơn vào những BST tiếp theo, tuy vậy, stylist Osama Chabbi, một trong những người rất hâm mộ bóng tối của Tisci cũng phải thừa nhận rằng Burberry trông không khác gì dòng merch-không-Goth NTK làm ra để thoả mãn chính mình. Khách hàng mất đi một cộng đồng vững chắc và cảm giác thuộc về (sense of belonging) đối với thương hiệu. Riccardo Tisci chỉ gắn bó với Burberry trong vỏn vẹn 5 năm.
Điểm sáng trong quãng thời gian này chắc hẳn là Met Gala tháng 5 năm 2022. Dàn khách mời mặc Burberry bao gồm Bella Hadid, Nicki Minaj, Naomi Campbell, Kate Moss, Bad Bunny, Irina Shayk thắng lớn trên thảm đỏ với phong cách Riccardo Gothic đặc trưng. Sau một quãng thời gian dài lạc lối tại London, chúng ta có Met. Và tiếp theo, BST cuối cùng của Tisci tại Burberry “Goths at the beach” đi thẳng vào vấn đề. Vẫn không thể nào thuyết phục được tệp khách hàng lâu năm và chật vật tiếp cận lứa người mua trẻ, tuy nhiên, BST cho người hâm mộ của riêng Tisci một tia hi vọng về màn trở lại với trường phái kinh dị, đau đớn, đôi khi phản cảm và cực kì man rợ.
Thời trang chắc hẳn nên cảm ơn Riccardo vì gần 2 thập kỷ mặc-đồ-đen-không-nhàm-chán. Tình dục hoá chủ nghĩa lãng mạn, đưa Gothic vào gần như tất cả mọi thứ, legging mặc dưới quần short dành cho nam là phát minh của NTK gốc Ý và đây cũng là Giám đốc sáng tạo đầu tiên cho phép một mẫu nữ chuyển giới góp mặt trong chiến dịch quảng bá. Cô gái may mắn đó là Lea T, người bạn lâu năm của Givenchy Gang. Một băng đảng theo đúng nghĩa đen, ngưỡng mộ bóng tối và hoàn toàn ổn với việc nỗi ám ảnh Gothic trong Riccardo không bao giờ có dấu hiệu giảm bớt, ngay cả khi tồn tại cùng một tập thể.
Bạn chắc hẳn sẽ tò mò Givenchy Gang bao gồm những ai. Trước khi ôm hôn Bella Hadid một cách cực kì tình tứ và để siêu mẫu xuất hiện trong vô số chiến dịch cũng như show diễn của cả Givenchy và Burberry, Riccardo Tisci đã Goth cùng Madonna, Beyoncé, Naomi Campbell, Lady Gaga, Kim K và thậm chí cả biểu tượng đường phố Kanye West.
